Saç dökülmesini önlemek için gıdalar, takviyeler ve ipuçları
Yayınlanma tarihi: 12 Kasım 2023
Güncellenme tarihi: 22 Aralık 2023
Yayınlanma tarihi: 12 Kasım 2023
Güncellenme tarihi: 22 Aralık 2023
Saç Dökülmesine karşı En İyi Gıdalar, Takviyeler ve İpuçları
Hiç şüphe yok ki hepimiz gür ve dolgun saçlara sahip olmak isteriz. Saç dökülmesi en çok erkeklerle ilişkilendirilse de, kadınlar da bu sorundan muzdariptir.
Bilimsel araştırmalara göre saç dökülmesi hastalarının yüzde 40'ını kadınlar oluşturuyor. Hem kadınlar hem de erkekler arasında böylesine yaygın bir sorun varken, bu kadar çok insanın saç dökülmesine karşı çareler araması şaşırtıcı değil.
Son zamanlarda fırçanızda eskiden gördüğünüzden daha fazla saç mı fark ettiniz, yoksa saçlarınız öbek öbek mi dökülüyor? Aynaya baktığınızda eskiden sadece saç gördüğünüz yerde kafa derisi mi görüyorsunuz?
Günde 50 ila 150 saç teli kaybetmek normal kabul edilir. Ancak bundan daha fazlasını kaybetmeye başladığınızda sorun büyür ve gözle görülür şekilde fark edilir.
Saç dökülmesinden muzdarip kişilerin, saçlarının tamamını veya en azından bir zamanlar sahip oldukları saçların bir kısmını geri kazanma umuduyla saç protezi ameliyatına ve topikal saç dökülmesi ürünlerine yönelmeleri yaygındır. Ancak saç dökülmesinde izlenecek en iyi yol bu değildir. Herhangi bir sorun söz konusu olduğunda, ilk adım temel nedeni bulmaktır.
Saç dökülmesinin gerçek nedenlerinden ve saç dökülmenizi doğal olarak durdurmak ve hatta tersine çevirmek için bugün ne yapmaya başlayabileceğinizden bahsedelim. Yeni başlayanlar için, saç dökülmesi için gerçekten fark yaratabilecek birçok gıda ve takviye vardır. Ayrıca biberiye yağı gibi geleneksel topikal ürünler kadar işe yaradığı kanıtlanmış birçok doğal saç dökülmesi ilacı da bulunmaktadır.
Saç dökülmesinin tipik olarak dört ana nedeni vardır:
Saç dökülmesi için kullanılan tıbbi terim alopesidir ve iki ana türü vardır. İlk olarak, alopesi areata, vücudunuzun kendi bağışıklık sisteminin saç köklerine saldırarak saçlarınızın dökülmesine neden olduğu tanıdır. Androgenetik alopesi, saç incelmesinin olduğu ve sonunda döküldüğü kalıtsal bir saç durumudur. Bu, erkek veya kadın tipi kellik olarak bilinen genetik saç dökülmesidir.
Hem erkeklerde hem de kadınlarda hormonlar birçok vücut sürecinden sorumludur. Saç söz konusu olduğunda hormonlar önemli bir rol oynar. Hormonlar, vücudunuzun geri kalanında olduğu gibi başınızda bulunan saçlar içinde önemlidir. Saç büyümesini etkileyen hormonal değişiklikler ve dengesizlikler hamilelik, doğum, menopoz ve tiroid sorunlarından kaynaklanabilir. İyi haber şu ki, hormona bağlı saç dökülmesi tipik olarak geçicidir ve hormonal denge geri oluştuğunda normal saç büyümesi de devam edecektir.
Eğer bir anneyseniz, muhtemelen hamilelik sırasında saçlarınızın ne kadar dolgun olduğunu hatırlıyorsunuzdur. Birçok kadın, hamile oldukları zamanların saçlarının en iyi göründüğü zamanlar olduğunu söyler. Ve sonra şüphesiz o muhteşem saçlarla geçen ayların sonrasını hatırlarsınız. Azar azar dökülmesi gereken tüm saçlar şimdi kısa bir süre içinde büyük miktarlarda dökülür. Buna telogen effluvium denir. Bu durum kadınların yüzde 40 ila yüzde 50'sinde görülür ve hamilelik sırasında hormonlardaki değişimden kaynaklanır. Neyse ki bu sadece geçici bir saç dökülmesidir.
Saç dökülmesi söz konusu olduğunda bahsettiğimiz hormonlar androjenler olarak adlandırılan hormon grubudur. Üç tip androjen hormonu testosteron, androstenedion ve daha yaygın olarak DHT olarak bilinen dihidrotestosterondur. Hepimiz testosteronu duymuşuzdur ve muhtemelen erkeklerdeki "maço" tavırlarla ilişkilendiririz. Aslında hem erkeklerin hem de kadınların vücutları bu hormonların üçünü de bir miktar içerir ve dengesizlikleri her iki cinsiyette de saç dökülmesine katkıda bulunabilir.
35 yaşına gelindiğinde, erkeklerin yüzde 66'sında bir miktar tespit edilebilir saç dökülmesi görülmektedir. Yüksek bir oran, değil mi? Amerikan Saç Dökülmesi Derneği'ne göre, 50 yaşına gelindiğinde erkeklerin yaklaşık yüzde 85'inin saçları önemli ölçüde incelmiş oluyor.
Erkeklerde saç dökülmesinin nedeni, saç köklerinin DHT'ye (5α-Dihidrotestosteron) olan duyarlılığından kaynaklanmaktadır. DHT, foliküllerin küçülmesine neden olan bir erkek androjen hormonudur. Bu da saç ömrünün kısalmasına ve saç üretiminin azalmasına neden olur. Normalde saçlar döküldükten sonra aynı folikülden başka bir saç çıkmaya başlar, ancak DHT seviyeleri yüksekse saç büyümesi azalır. Erkek tipi kellik (erkeklerde androgenetik alopesi), "M" şekline ilerleyen ve daha sonra tanıdık "U" şekline devam eden bir saç çizgisi modelini izler.
Kadın tipi kellik (kadınlarda androgenetik alopesi) başın üst kısmında veya ortasında incelme ile karakterizedir. Kadınlarda saç dökülmesi genellikle yüksek düzeyde stres, hormon dengesizliği, tiroid rahatsızlıkları veya toksik maruziyetten kaynaklanır. Aslında kadınların hormonlar nedeniyle saç dökülmesinden muzdarip olma olasılığı daha yüksektir. Hamilelik, menopoz, doğum kontrol hapları ve kadınların sıkça yaşadığı diğer hormonal değişiklikleri düşünün. Polikistik over sendromuna (PCOS) sahip olmak, kafa derisinden saç dökülmesine ve istenmeyen yerlerde kılların büyümesine katkıda bulunabilecek hormonal başka bir sağlık sorunudur.
Araştırmalar erkeklerde saç dökülmesiyle ilgili PCOS eşdeğeri bir rahatsızlık olabileceğini göstermektedir. Bir çalışmada, erken erkek tipi kelliği olan erkeklerin PCOS'lu kadınlara benzer hormonal profillere sahip oldukları ve ayrıca önemli ölçüde daha yüksek insülin direncine sahip oldukları bulunmuştur. Bu, erkeklerde uygun hormon dengesinin sağlık, özellikle de saç sağlığı için ne kadar önemli olduğunu göstermektedir.
İyi haber şu ki, stresi azaltmak için yaşam tarzı değişiklikleri, diyet iyileştirmeleri ve diğer doğal saç dökülmesi ilaçlarının kullanımı ile saç dökülmesini durdurmaya başlayabilirsiniz.
Sağlıklı saç büyümesini desteklemek için bütün gıdalardan oluşan, besin açısından zengin bir diyet çok önemlidir. Saç büyümesine yardımcı olan birçok gıda vardır, bunlardan bazıları şunlardır:
Organik gıdalar: Kimyasal içermedikleri için bu gıdaları tercih edin. Kimyasallar saç büyümesini engelleyen endokrin bozucular olarak hareket edebilir.
Kabak çekirdeği: Kabak çekirdeği, sağlıklı saç sağlığı için gerekli olan çinko bakımından en yüksek gıdalardan biridir. Araştırmalar ayrıca çinko eksikliğinin hipotiroidizm ve saç dökülmesi ile bağlantılı olduğunu göstermiştir.
Yabani balık: Somon gibi yabani balıklar, saç büyümesini ve saç kalınlaşmasını desteklerken iltihaplanmayı azaltan omega-3 yağları bakımından yüksektir.
Yeşil çay: Yeşil çay detoksifikasyona yardımcı olur ve saç büyümesini destekleyen antioksidanlar içerir. Ayrıca testosteronun DHT'ye dönüşümünü durdurabilir.
Süper tohumlar: Chia, keten ve kenevir tohumları, saç büyümesine yardımcı olabilecek lif ve sağlıklı yağlar bakımından zengindir.
Kemik Suyu: Protein, kolajen ve amino asitler bakımından zengin olan kemik suyu, sağlıklı saç büyümesini teşvik etmek için mükemmel bir besindir.
Kafein: Teknik olarak bir gıda olmasa da kafeinin saç büyümesini teşvik ettiği gösterilmiştir. Araştırmalara göre kafein, saç büyümesini yavaşlatan bir madde olan DHT'nin etkilerini azaltarak saç tellerini uyarır ve daha hızlı uzamalarına yardımcı olur.
Mümkün olduğunca ortadan kaldırmanız veya kaçınmanız gereken gıdalar da vardır:
Trans yağ asitleri: Trans yağ asitleri gibi sağlıksız yağların iltihaplanmayı ve DHT üretimini artırdığı, bunun da saç dökülmesine neden olabileceği gösterilmiştir. Trans yağlarla yüklü margarin ve işlenmiş gıdalardan uzak durun.
Şeker: Şeker hormon dengesizliklerinde rol oynar, insülin direncine katkıda bulunur, DHT'yi artırır ve iltihaplanmaya neden olur. Bunların hepsi saç dökülmesine yol açabilir.
İşlenmiş gıdalar: Yüksek oranda işlenmiş gıdalar genellikle sağlıksız yağlar, şeker ve tuz ile yüklüdür. Bu nedenle sağlıklı saç büyümesine olumsuz etki gösterir.
Alkol: Alkol iltihaplanmayı artırabilir ve karaciğer toksisitesine neden olarak saç dökülmesine yol açabilir. Aşırı alkol ve sigara kullanımı saç dökülmesi riskinin artmasıyla ilişkilendirilmiştir.
Kafein: Yukarıda tam tersini söylemiş olsak da kafein tüketiminde aşırıya kaçmak dehidrasyona, hormon dengesizliklerine ve hatta DHT üretimine neden olabilir. Bu nedenle günde 1-2 fincan çay ve kahve aşılmamalıdır.
Kolajen (günde 10 ila 30 g): Yaş ilerledikçe vücudun iç kolajen üretimi yavaşlar. Kolajen takviyeleri yoluyla daha fazla kolajen tüketmek, vücudunuzun kendi kolajen üretimini destekleyebilir ve doğal saç büyümesine yardımcı olabilir
Cüce palmiye (Saw palmetto) ekstresi (günde 320 miligram): Saç büyümesini büyük ölçüde artırabilen doğal bir DHT engelleyicidir
Pygeum ekstresi (günde 2 kez 100 miligram): DHT bağlanma bölgelerini bloke ederek ve prostat sağlığını iyileştirerek saç dökülmesinin nedenini önleyici etki gösterir.
Kabak çekirdeği yağı (günde 8 gram): Vücutta DHT oluşumunu engeller ve kalın saçları destekleyen yağ asitleri içerir.
Balık yağı (günde 1.000 miligram): Balık yağı iltihaplanmayı azaltmaya ve saçları kalınlaştırmaya yardımcı olur.
Aloe vera suyu (günde 2 kez 1/2 fincan): Aloe vera suyu saçların doğal olarak kalınlaşmasına yardımcı olabilir.
Ashwagandha ekstresi (günde 500 miligram): Ashwagandha gibi adaptojen bitkiler vücudunuzun strese uyum sağlamasına ve stresle başa çıkmasına, hormonları dengelemesine ve kortizol seviyelerini (yaşlanma hormonu olarak da bilinir) azaltmasına yardımcı olur. Bunların hepsi sağlıklı saç büyümesini teşvik etmeye yardımcı olur.
Rhodiola ekstresi (günde 500 miligram): Stresi savuşturmak ve saç büyümesini teşvik etmek için bir başka harika adaptojen bitki.
B-Kompleks vitaminleri (günde 1 tablet): B vitaminleri sağlıklı stres yönetimine yardımcı olur. Biotin saçınızın doğal olarak kalınlaşmasına yardımcı olur ve B5 vitamini (pantotenik asit) adrenal bezlerinizi destekler.
Çinko (kadınlar için günde 8 miligram/erkekler için günde 11 miligram): Çinko eksikliğinin belirtilerinden biri saç dökülmesidir. Çinko ayrıca bağışıklık sisteminizi güçlendirir ve bağırsaklarınızın onarılmasına yardımcı olur.
Doğal yollarla saçın nasıl yeniden çıkacağını mı merak ediyorsunuz? En iyi topikal ev saç dökülmesi ilaçlarından bazılarını yapmak için uçucu yağları kullanabilirsiniz.
Biberiye yağı, saç kalınlığını ve büyümesini artırmak söz konusu olduğunda en iyi yağlardan biridir. Biberiye yağının saç büyümesini teşvik eden hücresel metabolizmayı artırdığına inanılmaktadır. Araştırmalar, biberiye yağının geleneksel bir topikal saç dökülmesi tedavisi olan minoksidil kadar iyi çalıştığını bile göstermektedir.
Lavanta yağı, kekik yağı, sedir ağacı yağı, adaçayı yağı ve nane yağı kafa derisi dolaşımını artırmaya yardımcı olabilecek diğer seçeneklerdir. Yeni saç büyümesini teşvik etmek için bir öneri, her biri üç ila dört damla nane, biberiye ve adaçayını bir çorba kaşığı zeytinyağında karıştırmaktır (ayrıca seyreltmek için Hindistan cevizi yağı veya jojoba yağı). Daha sonra karışımı her gün bir ila iki kez endişe duyduğunuz bölgeye / bölgelere hafifçe masaj yaparak uygulayın.
Saç dökülmesinin geleneksel tedavisi söz konusu olduğunda, peruk veya postiş tercih etmediğiniz sürece hepsi önemli yan etkilere sahip olan çeşitli seçenekler vardır. En yaygın geleneksel saç dökülmesi ilaçları arasında topikal minoksidil, oral finasterid, topikal veya oral hormonlar ve steroidler, saç nakli ve saç restorasyon cerrahisi yer almaktadır.
Çok yaygın olarak kullanılan ve geleneksel topikal tedaviye bir örnek minoksidildir. En iyi bilinen versiyonlarından biri Rogaine'dir. Rogaine gibi geleneksel saç uzatma ürünleri reçetesiz olarak temin edilebilir ve hem erkekler hem de kadınlar tarafından kullanılabilir. Finasterid sadece erkeklerde saç dökülmesi için kullanılan oral bir ilaçtır ve reçete gerektirir. Hem minoksidil hem de finasterid saç dökülmesinin köküne inmez ve sadece bu ilaçları kullandığınız sürece saçları yeniden büyütmeye yarar. Bu ilaçları kullanmayı bıraktığınızda, saç büyümesi duracaktır.
Ameliyat, daha maliyetli ve invaziv olan bir başka geleneksel seçenektir. İlk olarak, kafa derisinin saçın iyi uzadığı başka bir bölgesinden kıl kökünü alan ve saçsız veya seyrelmiş bir bölgeye taşıyan saç ekimi ameliyatı vardır. Bu ameliyat en yaygın olarak erkek tipi kellik için yapılır. Kadın saç dökülmesi hastalarının yalnızca yaklaşık yüzde 5'inin saç ekimi ameliyatı için iyi bir aday olduğu söylenmektedir. Bunun nedeni, yoğun bölgelerde saç dökme eğiliminde olan erkeklerin aksine, kadınların tipik olarak kafa derilerinin her yerinde saç dökülmesi yaşamalarıdır.
Saç restorasyon ameliyatı bir başka geleneksel tedavi seçeneğidir ve birkaç şekilde yapılabilir. Bir yol, kel kafa derisini çıkarmak ve saçsız alanı azaltmak için saç üreten kafa derisini birbirine yaklaştırmaktır. Diğer bir ameliyat şekli ise, saçsız alanın azaltılması amacıyla saç üreten bölgeleri germek için kafa derisinin altına geçici olarak cihazlar yerleştirmektir. Ayrıca, saç üreten kafa derisinden bir parça alan ve cerrahi olarak saçsızlığın olduğu yere koyan kafa derisi flep ameliyatı da vardır.
Saç dökülmesi için geleneksel tedaviler söz konusu olduğunda, bu seçeneklerden herhangi birini kullanmadan önce bilmeniz gereken çok sayıda olası yan etki vardır. Uyarıları dikkatle okuduğunuzdan emin olun ve bunları ciddiye alın çünkü yan etkilerin birçoğu oldukça ciddidir.
Örneğin, Rogaine gibi minoksidil ürünlerinin ciddi yan etkileri arasında istenmeyen yüz/vücut kılları, baş dönmesi, hızlı/düzensiz kalp atışı, bayılma, göğüs ağrısı, ellerde/ayaklarda şişme, olağandışı kilo alımı, yorgunluk ve nefes almada zorluk sayılabilir.
Finasteridin yan etkileri arasında iktidarsızlık, cinsel ilgi kaybı, orgazm sorunu, anormal boşalma, ellerinizde veya ayaklarınızda şişme, baygınlık hissi, baş ağrısı, burun akıntısı ve deri döküntüsü sayılabilir.
Saç ekimi ameliyatı ile, size anında mükemmel bir saç başı vermediğini bilmek önemlidir. Saç ekiminden hemen sonra saçların dökülmesi ve yaklaşık üç ay boyunca yeniden çıkmaması yaygındır.
Saç protezi veya ekimi ameliyatının olası yan etkileri ve komplikasyonları arasında ağrı, geçici uyuşukluk veya gerginlik, kanama, enfeksiyon, yüzde şişme, yara izi, greftlerin zayıf büyümesi ve ekilen saçların doğal olmayan görünümü yer alır.
Hamileyseniz, emziriyorsanız veya devam eden herhangi bir sağlık sorununuz varsa, geleneksel veya doğal saç dökülmesi ilaçlarını kullanmadan önce doktorunuzla konuştuğunuzdan emin olun. Ayrıca, tedavi seçeneğinizin mevcut herhangi bir ilaç veya takviye ile etkileşime girmediğinden emin olmalısınız. Buna ek olarak, doğal ve geleneksel tedavilerin (minoksidil ile uçucu yağlar gibi) birleştirilmesi istenmeyen yan etkilere neden olabilir.
Saç dökülmesi genellikle can sıkıcı bir fiziksel sorundan daha fazlasıdır. Saç dökülmesi yaşayan birçok insan için günlük acı çok gerçektir ve birçok yönden onlara büyük zarar verir. Araştırmalar, saç dökülmesinin "hastalarda dramatik ve yıkıcı duygulara neden olabileceğini, bunun da öz saygılarını, vücut imajlarını ve/veya özgüvenlerini olumsuz etkileyebileceğini" göstermiştir.
Saç dökülmeniz sizi ideal benliğiniz gibi göstermeyebilir. Ancak olayları perspektif içinde tutmak önemlidir. Çünkü saç dökülmeniz nedeniyle zihinsel ve duygusal olarak yokuş aşağı gitmek, sorununuza yardımcı olmak yerine yalnızca katkıda bulunacaktır. Stresinizi azaltmanın saçınızın (ve hayatınızın) durumuna yardımcı olacağına şüphe yoktur. Bu nedenle saç sağlığınızın yanı sıra toplam vücut sağlığınız için olumsuz kendi kendine konuşmayı azaltmaya çalışın.
Saç dökülmesi yaşayan bir kadınsanız, saç sorunlarınızın kökeninde hipotiroidizm veya hipertiroidizm olup olmadığını görmek için tiroid sağlığınızı değerlendirmek özellikle iyi bir fikirdir. Uzmanlar, başınızdaki saçların genel sağlığınızın bir göstergesi olduğu konusunda hemfikirdir. Bu nedenle genel sağlığınızı iyileştirmek için yaptığınız şeylerin saçlarınız üzerinde doğrudan olumlu bir etkisi olabilir.
Kişisel verileriniz, hizmetlerimizin daha iyi bir şekilde sunulması için mevzuata uygun bir şekilde toplanıp işlenir. Detaylı bilgi almak için Gizlilik Politikası'nı inceleyebilirsiniz.