Lavanta yağı faydaları nelerdir?

Lavanta yağı faydaları nedeniyle, aromaterapide kullanılan en popüler ve çok yönlü esansiyel yağlardan biridir.

Damıtma ile elde edilen yağ, rahatlamayı sağlar ve anksiyete, mantar enfeksiyonları, alerji, depresyon, uykusuzluk, egzama, mide bulantısı ve adet kramplarını tedavi ettiğine inanılır.

Lavanta yağı Lavandula angustifolia başta olmak üzere çeşitli Lavandula türlerinden elde edilen bir uçucu bir yağdır. Genellikle buhar distilasyonu ile üretilir.

Lavanta adı, “yıkamak” anlamına gelen Latince “lavare” kökünden türemiştir. Tarihsel süreçte, lavanta yağı mumyalama sürecinde kullanılmıştır.

Daha sonraki zamanlarda, lavanta yağı İran, antik Yunanistan ve Roma dahil olmak üzere birçok bölgede banyo yağı olarak kullanılmıştır. Bu çağlarda, lavantanın bedeni ve zihni arındırmaya yardımcı olduğuna inanılıyordu.

Modern dünyada ise kozmetik, ilaç ve gıda endüstrilerinde çeşitli amaçlarla lavanta yağından faydalanılmaktadır.

Lavanta son yıllarda ülkemizde de yaygın olarak yetiştirilmekte ve yağ üretiminde kullanılmaktadır.

1.1 Bileşimi

Lavanta uçucu yağının bileşiminde onlarca farklı bileşen bulunmaktadır. Bu bileşenlerden başlıcaları şunlardır:

• linalyl acetate
• linalool
• lavandulol,
• 1,8-cineole,
• lavandulyl acetate,
• camphor (Kaynak)

Lavanta esansiyel yağı ve özellikleri geniş çapta araştırılmıştır. Bu çalışma sonuçlarının bir kısmı aşağıda özetlenmiştir.

2.1 Anksiyete

Bir dizi çalışma lavanta yağının anksiyete üzerine faydalar sunabileceğini göstermiştir.

2005 yılında yayınlanan bir araştırma, diş tedavisi bekleyen 200 kişinin, lavanta yağı soluması sonrasında hem kaygının azaldığını hem de ruh halinin iyileştiğini göstermiştir.

Başka bir çalışma, lavanta yağı bazlı aromaterapinin yüksek riskli doğum sonrası kadınlarda kaygıyı yatıştırmaya yardımcı olabileceğini göstermiştir. Araştırmacılar, önceki 18 ayda doğum yapmış 28 kadını içeren bir deneyde, haftada iki kez, 15 dakikalık dört haftalık aromaterapi seanslarının, kaygı düzeylerini düşürmenin yanı sıra depresyonu hafifletmeye yardımcı olduğunu gözlemişlerdir.

Ayrıca dahilen lavanta yağı kullanımının kaygıyı hafifletmeye yardımcı olabileceğine dair bazı kanıtlar bulunmaktadır. Nitekim bu çalışmaların meta analizi lavanta yağı içeren diyet takviyelerinin anksiyete ve/veya stresle mücadele eden hastalar üzerinde bazı terapötik etkileri olabileceği sonucuna varmıştır.

Literatürün başka bir derlemesi, lavanta yağının orta ila şiddetli kaygısı olan katılımcılarda fayda sağladığını rapor etmiştir.

2.2 Uykusuzluk

Birkaç çalışma, lavanta yağının uykuyu teşvik etmeye ve uykusuzlukla mücadeleye yardımcı olabileceğini göstermiştir.

Bir araştırma, uyku hijyeni teknikleri ve lavanta yağı tedavisi kombinasyonunun, üniversite öğrencilerinin tek başına uyku hijyeninden daha iyi bir gece uykusu çekmesine yardımcı olduğunu bulmuştur. Ayrıca uyku sorunları olan 79 öğrenci ile yapılan bir çalışma, yatmadan önce lavanta yağı solumanın gündüz enerjisini ve canlılığını iyileştirdiğini göstermiştir.

2018 yılında yayınlanan bir çalışma, lavantanın uyku üzerindeki etkisini doğrulamıştır. Bir huzurevinde yaşayan 30 kişiyle yapılan bu çalışma, lavanta aromaterapisinin yaşlı popülasyonda uyku başlangıcını, kalitesini ve süresini iyileştirdiği bildirmiştir.

2.3 Mantar enfeksiyonları

Bir çalışma, lavanta yağının antifungal maddelere dirençli enfeksiyonlarla mücadelede etkili olabileceğini bulmuştur. Araştırmacılar, lavanta yağının ciltte hastalığa neden olabilecek bir dizi mantar suşu için öldürücü olduğunu bildirmişlerdir.

Çalışma, Lavandula yağının güçlü bir antifungal olduğunu ve geniş bir yelpazede antifungal aktivite gösterdiğini göstermiştir.

2.4 Yara iyileşmesi

Fareler ile yapılan bir araştırmada, geleneksel ilaçlarla lavanta yağının birlikte kullanılmasının yara iyileşmesini hızlandırdığı gözlenmiştir. Bu bulgular, lavanta yağının yara iyileşmesi üzerinde hızlandırıcı bir etkiye sahip olduğunu düşündürmektedir. 2016 yılında yapılan başka bir çalışmada, araştırmacılar lavanta yağının cilt dokusunun iyileşmesini desteklediğini bulmuştur.

2.5 Saç kaybı

Lavanta yağı saçkıran (alopesi areata) tedavisinde etkilidir. Bu hastalık, vücudun bazı bölgelerinden veya tüm bölgelerinden saç dökülmesinin olduğu bir durumdur.

Eski tarihli araştırmalar, lavanta yağı ile 7 aylık tedaviden sonra saç büyümesinin yüzde 44’e kadar artırabildiğini göstermiştir. Daha yakın tarihli bir çalışmada, araştırmacılar, farelerin sırtına lavanta yağı uygulamanın 4 hafta boyunca saç büyümesini artırmaya yardımcı olduğunu bildirmiştir.

2.6 Çocuklarda tonsillektomi sonrası ağrı

Lavanta yağının bademcik ameliyatından sonra gereken ağrı kesici ilaç miktarını azalttığı gösterilmiştir. Lavandula angustifolia esansiyel yağı ile yapılan aromaterapinin, bademciklerin alınmasından sonra çocuklarda ağrı semptomlarını azaltıp azaltamayacağını belirlemek için yapılan bir araştırmada ameliyattan sonra çocukların asetaminofen kullanım sıklığı ve ağrı nedeniyle gece uyanma sıklığı 3 gün boyunca izlenmiştir. Ayrıca ağrı şiddeti de ölçülmüştür. Çalışmada lavanta yağı kullanan grubun asetaminofeni daha az kullandığı gösterilmiştir.

Ancak lavanta yağının etkili bir ağrı kesici olduğunu tam olarak doğrulamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

2.7 Adet öncesi duygusal belirtiler

Araştırmacılar lavanta yağının adet öncesi duygusal semptomları hafifletmeye yardımcı olup olmayacağını da incelemiştir. Üreme çağındaki birçok kadın, premenstrüel fazda, yaygın olarak premenstrüel sendrom (PMS) olarak bilinen bir dizi semptom yaşar.

PMS yaygın olmasına rağmen, evrensel olarak etkili olarak kabul edilen bir tedavi yoktur. Sonuç olarak, birçok kadın aromaterapi gibi alternatif tedavilere yönelmektedir.

Bir çalışma, yaşları ortalama 20.6 olan ve hafif ila orta derecede adet öncesi semptomları olan 17 kadın ile gerçekleştirilmiştir. Katılımcılar, lavanta aromaterapi tedavisi görmeden bir adet döngüsü ve lavanta aromaterapisi uygulanan bir adet döngüsü geçirmişlerdir. Çalışma sonucunda, lavanta aromaterapisinin adet öncesi duygusal semptomları hafifletebileceği gözlenmiştir.

Uçucu yağ kullanımı ile ilgili detaylı bilgileri Uçucu Yağlar Nasıl Kullanılır? 4 Temel Yöntem başlıklı yazımızda okuyabilirsiniz.

3.1 Topikal

Lavanta yağının topikal kullanımı, amaca bağlıdır. Losyon oluşturmak için bir taşıyıcı yağ ile seyrelterek cilde uygulanabilir. Cilt reaksiyonundan endişeleniyorsanız, lavanta yağını cildinize uygulamadan önce bir yama testi yapın.

Seyreltme kuralları için lütfen şu yazımızı okuyun: 3 Adımda Uçucu Yağ Seyreltme Kılavuzu

Cildin hasarlı bir yerine sürülecekse, temiz olan bir pamuk topu kullanmak en iyisidir. Kırışıklıklar ve kuru ciltler için yağ doğrudan ellerle uygulanabilir.

3.2 Saç için kullanımı

Seyreltilmiş lavanta yağı ile saç derisine masaj yapılmalıdır. Bunu banyo veya duştan sonra yapmak en iyisidir. Uyguladıktan sonra 5 ila 10 dakika bekletilmeli ve daha sonra istenirse durulanmalıdır. Maksimum fayda için bir gece boyunca saçı bir havluya sararak bekletmelidir.

Dilerseniz saç bakım ürünlerine karıştırarak da kullanabilirsiniz. Örneğin, şampuan, saç kremi veya başka bir ürüne birkaç damla lavanta yağı ekleyebilirsiniz.

3.3 Aromaterapi

Lavanta yağı, buhar inhalasyonu veya difüzör gibi yöntemlerle aromaterapik olarak kullanılabilir. Buhurdanlık veya difüzör yoksa 2 ila 3 bardak kaynar suya 2 ila 4 damla yağ eklenip, buharı solunabilir.

Lavanta yağını uyku sorunları için kullanacaksanız, yatağınızın yanında bulunan bir difüzöre birkaç damla lavanta yağı damlatın ve difüzörü 2 saat çalışmaya ayarlayın. Siz uykuya dalarken ve uyuduktan sonra lavanta yağı solumanız daha sağlıklı bir uyku geçirmenizi sağlayacaktır.

3.4 Gıda

Lavanta yağı ağızdan da (doğrudan ya da kapsül içinde) kullanılabilir. Lavanta yağı nispeten güvenli olsa da bazı kişilerde rahatsızlığa neden olabilir. Herhangi bir olumsuz yan etki yaşanırsa, yağı kullanımı bırakılmalıdır.

Bu amaçla bir ya da iki damla lavanta yağı bir bardak su ya da içeceğe damlatılarak tüketilmelidir. Örneğin lavanta yağlı limonatalar yapabilirsiniz.

Lavanta yağı, bazı kişilerde cilt tahrişine veya alerjik reaksiyona neden olabilir. Lavanta yağı kullandıktan sonra mide bulantısı, kusma veya baş ağrısı yaşarsanız, hemen kullanmayı bırakın.

Önce bir sağlık uzmanına danışmadan asla herhangi bir uçucu yağ yemeyin veya içmeyin.

Hamileler ve emziren anneler tüm uçucu yağları doktorlarına danışarak kullanmalıdır.

Çiçeksi, sakinleştirici bir yağ olan lavanta yağı, bergamot veya portakal gibi narenciye yağlarıyla iyi uyum sağlar. Lavanta yağı hafif aroması nedeniyle ayrıca mercanköşk veya fesleğen yağı gibi otsu uçucu yağlarla uyumludur.

Lavanta yağı yüze sürülür mü?

Lavanta yağı yüz, cilt ve saça sürülebilir. Hem antimikrobiyal etkisi hem de cildi besleyici etkisi ile cilt, yüz ve saç sağlığına fayda sağlar. %1-5 oranında seyrelterek kullanmayı unutmayın.

Lavanta yağı kaç kilodan çıkar?

Yaklaşık 100-150 kg bitkiden 1 L yağ elde edilmektedir.

Lavanta yağı kaç damla kullanılır?

Cilt uygulamasında %1-5 seyreltilerek kullanılmalıdır

Lavanta yağı nasıl kullanılır?

3. bölümde detaylı bilgi bulabilirsiniz.

Lavanta yağı bronzlaştırır mı?

Hayır aksine cildi aydınlatıcı etkisi olduğu bilinmektedir.

Lavanta yağı hangi yağlarla kullanılır?

Seyreltme yağları için lütfen şu yazımızı okuyun: 3 Adımda Uçucu Yağ Seyreltme Kılavuzu

Lavanta yağı zayıflatır mı?

Doğrudan zayıflama sağlayıcı bir etkisi yoktur. Ancak anksiyeteyi azaltıp, rahatlama sağladığı için kan şekeri düzenlenmesine ve iştah kontrolüne katkı sağlayabilir.

Bu yorumlar çeşitli pazaryerlerinde rastgele seçilmiş lavanta yağı ürünleri için yapılmış yorumlardır:

• Oldukça yoğun bir koku. Paketini açar açmaz buram buram kokmaya başladı.
• Kokusu çok ağır fakat fakat argan yağı ile karıştırılarak saç bakımında kullanıyorum baya işe yarıyor
• Sivrisineklerden korunmak için aldım işe yarıyor
• açık havada sineklerden korunmak için almıştım. işe yarıyor. zaten kokusu çok yoğun az bir miktar bile etkili oldu. güzel paketleme ve hızlı gönderim için teşekkürler
• Sivri sinekler çok ısırıyordu beni onun için aldım dün akşam denedim gerçekten işe yarıyor herkese tavsiye ederim 🙏
• kokusu çok güzel yastığa yatağa damlatıyorum gerçekten rahatlatıyor cildimde kaşıntı olduğunda da kullanıyorum işe yarıyor
• aşırı sakinleştirici bi ürün geceleri uyuyamadığımda yaatığıma damlatıyorum ve hemen işe yarıyor. maskeler kötü koktuğu için bazen maskelerin içine de 1 2 damla damlatıyorum güzel kokuyor
• ürünün kokusu fazlasıyla iyi geliyor kutunun içinde durmasına rağmen odaya girdigim anda kokuyu hissediyorum. bebeğimin saçında kullanıyorum ayrıca uykusu için de bir mendile döküp yatağınin başında bekletiyoruz. evi moplarken suyun içine bir kaç damla döküyorum hem sinek böcek vs öldürüyor hemde ev çok güzel kokuyor tavsiye ederim 😊🥰
• kokusu biraz ağır, bebeğim uyumuyor diye yorumlarda okuduğum için almıştım bizde de biraz biraz işe yarıyor gibi daha iyi uyuyor kızimda uyumuyordu sık sık uyanıyordu geceleri bu gece onun yastığını da sürdüm oda kesintisiz uyudu 😊
• hayalimdeki lavanta kokusu değil ama işe yarıyor. özellikle uçuk ve tırnak mantarındaki başarısı şaşırtıcı.
• sivilceleri kurutmada çok başarılı. tavsiye ederim.

Bu yazılar da ilginizi çekebilir:

• Uçucu Yağlar Nedir? Nasıl Üretilir?
• Paçuli yağı nedir? Faydaları nelerdir?
• Frankincense yağı nedir? Faydaları nelerdir?
• Kekik Yağı Nedir? Kekik Yağı Faydaları Nelerdir?
• Nioli yağı nedir? Nioli yağı faydaları nelerdir?