Portakal yağı faydaları ve yan etkileri

Portakal yağı, portakal (Citrus sinensis) kabuklarından elde edilir. Bazen "tatlı portakal yağı" olarak da adlandırılan bu yağ, bağışıklık sistemini güçlendirici etkileri nedeniyle yüzyıllardır çok rağbet görmektedir.

Neredeyse hepimiz portakal soyarken ya da kabuğunu rendelerken az miktarda portakal yağıyla temas etmişizdir. Çeşitli portakal yağı kullanımlarına ve faydalarına aşina değilseniz, kaç farklı yaygın üründe kullanıldıklarını öğrenmek sizi şaşırtabilir. Antibakteriyel özelliklere ve güçlü, taze bir kokuya sahip olduğu için losyon, şampuan, akne ilaçları ve gargara gibi birçok ürüne eklenir.

Bağışıklık fonksiyonunu iyileştirmek ve çeşitli rahatsızlıklarla mücadele etmek için tamamen doğal bir yöntem olan portakal yağı, yüzlerce yıldır Akdeniz, Hindistan ve Çin'de halk tıbbında popüler bir ilaç olmuştur. Tarih boyunca portakal yağı, aşağıdakiler de dahil olmak üzere yaygın durumları tedavi etmek için kullanılmıştır:

• Zayıf sindirim

• Kronik yorgunluk

• Depresyon

• Ağız ve cilt enfeksiyonları

• Soğuk algınlığı ve grip

• Düşük libido

Portakal yağı genellikle haşere kontrolü için doğal pestisit karışımlarında da kullanılır. Özellikle karıncaları doğal yollarla öldürmesi ve koku feromon izlerinden kurtulup yeniden istilayı önlemeye yardımcı olmasıyla bilinir.

1. Bağışıklık güçlendirici

Portakal kabuğu yağında bulunan monosiklik bir monoterpen olan limonen, bağışıklık sistemimizi olumsuz etkileyebilecek oksidatif strese karşı güçlü bir savunucudur.

Monoterpenlerin sıçanlarda tümör büyümesine karşı çok etkili kemo-önleyici ajanlar olduğu gösterildiğinden, portakal yağı kanserle mücadele yeteneklerine bile sahip olabileceği düşünülmektedir.

2. Doğal antibakteriyel

Sadece portakal yağı değil turunçgillerden elde edilen tüm uçucu yağlar, gıdaların güvenliğini artırmada kullanılmak üzere tamamen doğal antimikrobiyal etkiye sahiptir. 2009 yılında yayınlanan bir çalışmada portakal yağının E. coli bakterisinin çoğalmasını önlediği bulunmuştur. Bazı sebzeler ve et gibi kontamine gıdalarda bulunan tehlikeli bir bakteri türü olan E. coli, yutulduğunda böbrek yetmezliği ve olası ölüm dahil olmak üzere ciddi reaksiyonlara neden olabilir.

Bir başka çalışmada, portakal yağının, özellikle terpenler olmak üzere güçlü antimikrobiyal bileşikler içermesi nedeniyle Salmonella bakterilerinin yayılmasını engelleyebildiği bulunmuştur. Salmonella ile kontamine olmuş gıdalar tüketildiğinde gastrointestinal reaksiyonlara, ateşe ve ciddi yan etkilere neden olabilir.

3. Mutfak temizleyici ve karınca kovucu

Portakal yağı mutfağınızı temiz bir kokuyla dolduracak doğal, taze, tatlı, narenciye kokusuna sahiptir. Aynı zamanda, seyreltildiğinde, çoğu üründe bulunan çamaşır suyu veya sert kimyasallar kullanmaya gerek kalmadan tezgahları, kesme tahtalarını veya aletleri temizlemenin harika bir yoludur.

Kendi mutfak temizleyicinizi oluşturmak için portakal yağı, bergamot yağı ve su gibi diğer temizleyici yağlarla birlikte bir sprey şişesine birkaç damla ekleyin. Portakal yağını karıncalar için de kullanabilirsiniz, çünkü bu temizleyici aynı zamanda doğal bir karınca kovucudur.

4. Kan basıncını düşürür

Portakal yağı yüksek tansiyon için doğal bir ilaçtır ve kalp hastalığı için en büyük risk faktörlerinden bazıları olan kan akışını iyileştirebilir ve hipertansiyonla mücadele edebilir.

2014'te yayınlanan bir çalışmada, temiz hava soluyan insan deneklerin etkileri portakal esansiyel yağı ile karşılaştırılmıştır. Araştırmacılar, portakal yağı soluyan kişilerin hem sistolik hem de diyastolik kan basınçlarında önemli düşüşler yaşadıklarını bulmuşlardır. Buna ek olarak, portakal kabuğu yağının solunması sırasında "rahatlık hissi", temiz havanın solunması sırasında olduğundan önemli ölçüde daha fazla olarak bildirilmiştir.

Kan akışını iyileştirmesi nedeniyle düşük libidoyu iyileştirmek, baş ağrılarını azaltmak ve PMS ile ilgili semptomları azaltmak için de yararlı olabilir. Kan akışını iyileştirmek için karın bölgesine sürmek için taşıyıcı bir yağ ile portakal yağı karıştırın.

5. Anti-enflamatuar

Portakal yağının güçlü anti-enflamatuar etkileri, ağrı, enfeksiyon ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı ile mücadeledeki etkileri açısından araştırılmıştır. Çalışmalarda, limon, çam ve okaliptüs yağları da dahil olmak üzere birçok popüler anti-enflamatuar yağ arasında, portakal yağı enflamasyonda en büyük azalmayı sağladığı gözlenmiştir. Anti-enflamatuar etkileri portakal yağını artrit (kireçlenme) için iyi bir esansiyel yağ haline getirmektedir.

6. Ağrı azaltıcı

Kas, kemik veya eklem ağrısından muzdaripseniz, portakal yağı dokudaki şişmeyi artıran enflamatuar tepkileri azaltmaya yardımcı olabilir.

2017'de yayınlanan randomize bir klinik çalışmada, portakal yağı aromaterapisinin kemik kırıkları nedeniyle bir hastanenin acil servisine başvuran hastalar üzerindeki etkileri incelenmiştir. Araştırmacılar bir pede sadece dört damla portakal yağı damlatmış ve bunu her hastanın yakasına tutturmuştur. Pedler her saat yenisiyle değiştirilmiş ve hastaların ağrıları ve yaşamsal belirtileri en az altı saat boyunca her saat izlenmiştir. Çalışma sonucunda portakal yağı ile aromaterapinin, uzuvları kırılmış hastalarda ağrıyı hafifletebileceği ancak yaşamsal belirtiler üzerinde herhangi bir etkisi olmadığı gözlenmiştir. Bu nedenle, portakal yağı ile aromaterapinin bu hastalarda tamamlayıcı bir ilaç olarak kullanılabileceği belirtilmiştir.

Portakal yağı ayrıca daha olumlu bir ruh halini teşvik eder, bu da ağrı toleransını artırmak ve ağrılı veya rahatsız olduğunuzda daha iyi uyumanıza yardımcı olmak için yararlıdır. Enflamasyonu azaltmak için portakal yağını taşıyıcı bir yağ ile karıştırarak ağrıyan kaslara veya şişmiş bölgelere sürün.

7. Sakinleştirici ve ruh hali güçlendirici

Portakal yağının canlandırıcı ve sakinleştirici olduğu da kanıtlanmıştır. Aromaterapistler ve doğal sağlık uygulayıcıları portakal yağını yüzyıllardır hafif bir sakinleştirici ve doğal antidepresan olarak kullanmaktadır.

Anksiyolitik özelliklere sahip olduğu ve anksiyete ile ilgili semptomları azalttığı için, portakal yağına beş dakika kadar kısa bir süre bile maruz kalmak ruh halini değiştirebilir ve motivasyonu, rahatlamayı ve berraklığı artırabilir.

Journal of Complimentary Therapies of Medicine dergisinde yayınlanan bir çalışmada, portakal ve gül yağları kullanılarak yapılan koku uyarımının fizyolojik ve psikolojik rahatlamaya neden olduğu bulunmuştur. Çalışma, portakal ve gül esansiyel yağının 20 kadın katılımcının beynindeki prefrontal korteks aktivitesi üzerindeki etkilerini araştırmış ve bu da onların uyarılma veya rahatlama seviyelerini ortaya çıkarmıştır. Kadınların yarısı 90 saniye boyunca portakal ve gül yağına maruz bırakıldıktan sonra, kontrol grubuna kıyasla beynin sağ prefrontal korteksindeki oksihemoglobin konsantrasyonunda önemli bir düşüş yaşamış ve bu da "rahat", "gevşemiş" ve "doğal" hislerde artışa neden olmuştur.

Portakal yağını evinizde yaymak, duş suyunuza veya parfümünüze biraz eklemek veya doğrudan solumak ruh halinizi yükseltebilir ve rahatlama sağlayabilir. Portakal esansiyel yağı, beynin koku alma sistemi üzerinde doğrudan bir etkiye sahiptir ve bu da duygusal tepkileri hızla uyandırır.

8. Daha iyi uyku sağlar

Araştırmalar portakal yağının hem canlandırıcı hem de sakinleştirici olduğunu gösterdiğinden, sabahları ruh halinizi aydınlatmak veya uzun bir günün ardından sinirlerinizi yatıştırmak için harika bir kokudur. Uçucu yağlar üzerine 2015 yılında yayınlanan sistemik bir inceleme, tatlı portakal yağını uykusuzluk için faydalı yağlar listesine dahil etmiştir. Daha iyi bir gece uykusu için yatmadan önce portakal esansiyel yağını yaymayı deneyin.

9. Akne savaşçısı

Portakal yağının sivilcelere neden olan bakterilerle etkili bir şekilde savaştığı gösterilmiştir. Artık sivilcelere neden olan antimikrobiyal maddelere dirençli bakteri türlerini gördüğümüzden, akne için evde çare olarak kullanmak üzere portakal yağı gibi daha sağlıklı, doğal çözümler bulmak çok önemlidir.

Çok az bir miktarın bile çok etkili olduğunu unutmayın, bu nedenle etkilenen bölgeye uygulayabileceğiniz bir pamuk topunda hindistan cevizi yağı ile birlikte küçük bir miktar kullanın. Böylece kurutucu kimyasal bileşenlerden kaçınırken, akneden kaynaklanan kızarıklık, ağrı ve şişlik iyileşecektir.

10. Potansiyel kanser savaşçısı

Portakal kabuğu yağının yüzde 90'ından fazlasını oluşturan D-limonen, birçok hayvan çalışmasında tümör büyümesini azalttığı gösterilen güçlü kemo-önleyici aktiviteye sahip bir monoterpendir. Araştırmalar monoterpenlerin meme, deri, karaciğer, akciğer, pankreas ve mide kanserlerini engellediğini göstermektedir.

Karsinojenezle savaşma yeteneği muhtemelen Faz II karsinojen metabolize edici enzimlerin indüksiyonundan kaynaklanmaktadır. Bu da karsinojen detoksifikasyonu ile sonuçlanmaktadır. Monoterpenler ayrıca apoptoz ve büyümeyi düzenleyen proteinlerin indüklenmesine de yardımcı olur.

2010 tarihli bir çalışmaya göre, portakal yağı insan akciğer ve kolon kanseri hücrelerinin çoğalmasını durdurmaya etkili bir şekilde yardımcı olabilir. Bunun nedeni, hücre çoğalması ve apoptoz ile ilgili temel sinyal proteinlerini modüle etmekle ilişkili olan portakal yağının hidroksillenmiş polimetoksiflavonlarıdır.

Bir başka çalışmada, portakal yağı karaciğerin detoksifikasyon işlevlerini, sinir sinyalizasyonunu ve hücresel gençleşmeyi artırdığı için tümör büyümesini baskılama kabiliyeti göstermiştir. Beş buçuk aylık bir süre boyunca portakal yağı uygulanan sıçanlarda kemo önleyici etkileri gösterilmiştir.

Portakal yağı uygulaması, kontrol grubuyla karşılaştırıldığında karaciğer ağırlıklarında azalma, hücreler arası boşluk bağlantı komplekslerinde artış ve hücre yoğunluğu ve polaritesinde iyileşme ile sonuçlanmıştır.

Portakal yağından en fazla faydayı elde etmek için, portakalın gerçek kabuğundan soğuk pres yöntemi kullanılarak elde edilen bir yağ kullanın. Bu, işleme ve buhar damıtma sırasında kolayca yok olabilen ısıya duyarlı antioksidanları ve aktif bileşenleri korur.

Ekstrakt yalnızca portakalın yetiştiği ortama maruz kalan dış katmanından elde edildiğinden, kimyasal toksisiteden kaçınmak için organik, soğuk preslenmiş portakal yağı aramak da önemlidir. Bu tür, pestisit veya herbisit kullanılmadan yetiştirilen portakalların kabuğunun güçlü bir şekilde sıkılmasıyla elde edilir.

Portakal yağı gerçekten çok yönlüdür ve neredeyse tüm diğer yağlarla uyumludur. Bu nedenle rahatlatıcılar, uyarıcılar, temizleyiciler, arındırıcılar ve afrodizyaklar dahil olmak üzere her türlü yağ karışımına dahil edilir. Birlikte kullanmayı deneyebileceğiniz bazı uçucu yağlar şunlardır:

• Tarçın

• Yenibahar

• Anason

• Fesleğen

• Bergamot

• Misk adaçayı

• Okaliptüs

• Buhur

• Sardunya

• Zencefil

• Sandal ağacı

• Yasemin

• Karanfil

İşte portakal yağını evde güvenle kullanmak için birkaç yöntem:

Aromatik olarak: Bir difüzör kullanarak yağı evinize yayabilir veya yağı doğrudan içinize çekebilirsiniz. Doğal bir oda spreyi yapmak için, bir sprey şişesine su ile birlikte birkaç damla yağ koyabilirsiniz.

Topikal olarak: Portakal yağını cildinize uygulamadan önce, hindistan cevizi veya jojoba yağı gibi bir taşıyıcı yağ ile seyreltilmelidir. Portakal yağına karşı reaksiyonunuzun güvenli olduğunu öğrendikten sonra, ılık bir banyoya, losyona veya vücut yıkamaya birkaç damla uçucu yağ ekleyebilirsiniz.

Dahili olarak: Portakal yağının dahili kullanımı sadece çok kaliteli, preslenmiş ve organikbir ürün kullanıyorsanız tavsiye edilir. Suya veya maden suyuna bir damla ekleyebilirsiniz. Ayrıca balla karıştırarak veya bir smoothie içine ekleyerek besin takviyesi olarak alabilirsiniz. Bu, şişkinliği azaltmaya yardımcı olur ve içten dışa doğru sindirimi ve detoksifikasyonu iyileştirir. Portakal yağını tariflerde aroma vermek için de kullanabilirsiniz.

Çok güçlü olduğu için, yağı doğrudan kullandığınızda ciltte reaksiyonlara neden olabilir. Bu nedenle düşük bir miktarla başlayın ve herhangi bir kızarıklık, şişme veya kurdeşen yaşamadığınızdan emin olun. Daha büyük lekelerde veya yüzünüz gibi hassas bölgelerde kullanmadan önce "cilt yama testi" yapmak iyi bir fikirdir.

Portakal veya diğer turunçgillere alerjiniz varsa hem dahili hem de harici olarak ciddi reaksiyonlara neden olabilen portakal yağını kullanmamalısınız. Ayrıca, çocuklarınız üzerinde topikal olarak kullanırken veya hamileyseniz, emziriyorsanız, ilaç kullanıyorsanız veya tıbbi bir durumunuz varsa dikkatli olun.

Uçucu yağlar güçlüdür ve diğer ilaçlarla etkileşime girer, bu nedenle portakal yağı kullanmanın kanser, kalp hastalığı, karaciğer hasarı veya cilt bozuklukları gibi mevcut bir sağlık durumunu nasıl etkileyeceğinden emin değilseniz doktorunuzla konuşun.

Akılda tutulması gereken bir diğer husus da narenciye yağlarının UV ışığına maruz kalmanın cilt üzerindeki etkilerini artırabileceğidir. Yanık oluşmaması için yağı cildinize uyguladıktan sonra 12 saate kadar doğrudan güneş ışığından veya UV ışınlarından kaçınmanız iyi bir fikirdir.

• Kaçıncı alışım bilmiyorum indirimde sürekli alıyorum, bu kadar güzel kokan bir yağ yok bence. Sürekli bu kokuyu duymak istiyorum kendimi iyi hissettiriyor.

• Buhurdanda yakarak kullanıyorum. Portakal kabuğunu elinize alıp kokluyormuşsunuz gibi bir kokusu var, asla sentetik kokmuyor. Odamın kapısı açıksa koku araya kadar yayılıyor. Yakarken ylang ylang ile karıştırınca da güzel gidiyor.

• Bittikçe alacağım yağlardan. İnanılmaz enerjik hissettiriyor.

• Özellikle sabah saatlerinde bunu yakıyorum buhurdanlıkta suyla karıştırarak, çok tatlı ve zihin acıcı bir koku, tavsiye ederim kesinlikle. Bazen okaliptüsle de karıştırarak yapıyorum.

• Çok güzel kokuyor ben cildim için de kullandım yağlı bir his bırakmıyor direk emiliyor

• Cildi aydınlatıyor ve parlaklık katıyor memnun kaldım

• Cildime bile iyi geldi aşırı parlatıyor yaşlılık yapmıyor

• Akşam yatmadan sürüyorum. Yağlı ciltler için ideal. Sabah cildim canlı görünüyor. Tavsiye ederim.

• Cildime kullanıyorum. Çok memnunum yüzü parlak ve canlı gösteriyor ve çok yumuşak yapıyor