B1 Vitamini (Tiamin): Tüm faydaları
Yayınlanma tarihi: 18 Eylül 2023
Güncellenme tarihi: 29 Eylül 2023
Yayınlanma tarihi: 18 Eylül 2023
Güncellenme tarihi: 29 Eylül 2023
B1 vitamini açısından zengin gıdalar tüketmenin hem fiziksel hem de zihinsel sağlık için birçok faydası vardır. Tiaminolarak da bilinen B1 vitamini, vücutta üretilmediğinden dışarıdan diyet ile alınması zorunlu olan elzem bir bileşiktir.
D vitamini veya magnezyum gibi yeterli miktarda alınması bazen zor olabilen diğer besin maddelerinin aksine, tiamini genel olarak yeterli kalori aldığınızı varsayarak gıdalardan almak genellikle oldukça kolaydır. Bu nedenle tiamin eksikliği nispeten nadirdir.
Tiamin açısından en sağlıklı gıdalardan bazıları mayalar (ekmek mayası gibi), deniz sebzeleri, bazı tam tahıllar, kuşkonmaz ve bezelye gibi yeşil sebzeler, tohumlar, fasulye ve balıktır. Tiaminli gıdalar tüketmenin faydaları arasında daha fazla enerji kazanmak, odaklanmak ve uyanık kalmak, hafızanın korunması, ruh halinizi yükseltmek ve kalbinizi korumak gibi faydalar yer almaktadır.
B1 vitamini birçok bitki ve hayvan kaynaklı gıdada yaygın olarak bulunan suda çözünen bir vitamindir. Tüketildikten sonra hızla parçalanır ve yağda çözünen vitaminlere kıyasla vücuttan daha kolay atılır.
Tiamin öncelikle karaciğerde depolanır, ancak depolama en fazla 18 gün sürmektedir. Bu nedenle tiaminli gıdaların düzenli tüketilmesi gerekmektedir.
Vücudun önemli metabolik süreçlerinin çoğunda yer alır. B vitaminlerinin çoğu gibi, tiamin de vücudumuzun gıdalardan enerji kullanmasına yardımcı olur ve hücresel işlevler için hayati önem taşır. Tiamin açısından zengin gıdalar tükettiğinizde, vücudun karbonhidratları enerjiye dönüştürmesine yardımcı olurlar, bu da metabolizmanız, odaklanmanız ve genel gücünüz için önemlidir. Ayrıca karaciğer fonksiyonlarında rol oynar ve sağlıklı cilt, gözler, saç ve tırnaklar için gereklidir.
Tiaminin emilimi, sindirim sisteminin bir parçası olan duodenumda, tiamin pirofosfat adı verilen aktif formuna dönüşen bir işlemle gerçekleşir. Daha yüksek miktarlarda tiamine ihtiyaç duyulmasının nedenlerinden bazıları, beslenmede genellikle yeterli tiamin almamanız, vücudunuzun çok fazla tiamini elimine etmesi veya çok az emilmesidir.
Aşağıdaki tabloda günlük B1 ihtiyacı listelenmiştir. Bu miktarlar, sağlıklı bir hematolojik durumu olan ve serum B1 seviyelerini korumak için gereken miktardır. Ayrıca 0 ila 12 aylık bebekler için önerilen miktar sağlıklı, anne sütüyle beslenen bebekler içindir.
Yaş/durum | Erkek | Kadın |
---|---|---|
0-6 ay | 0.2 mg | 0.2 mg |
7-12 ay | 0.3 mg | 0.3 mg |
1-3 yaş | 0.5 mg | 0.5 mg |
4-8 yaş | 0.6 mg | 0.6 mg |
9-13 yaş | 0.9 mg | 0.9 mg |
14-18 yaş | 1.2 mg | 1.0 mg |
19 yaş üstü | 1.2 mg | 1.1 mg |
Hamilelik | 1.4 mg | |
Emzirme | 1.4 mg |
Çoğu yetişkin, sebzeler, deniz sebzeleri, tohumlar, kuruyemişler, balık veya et gibi protein kaynakları ve baklagiller dahil olmak üzere çeşitli bütün gıdalar yiyerek günlük tiamin ihtiyacını karşılayabilir. Çoğu meyve ve sebze çok yüksek miktarda tiamin sağlamaz, ancak bezelye, kuşkonmaz ve domates gibi bazı istisnalar vardır.
Tiamin açısında zengin gıdalar aşağıdaki gibi listelenmiştir;
Besin mayası
Spirulina
Siyah fasulye
Mercimek
Soya fasulyesi
Kuru fasulye
Yeşil bezelye
Maş fasulyesi
Macadamia fıstığı
Ayçiçeği tohumu
Dana ciğeri
Kuşkonmaz
Brüksel lahanası
Diğer B1 vitamini içeren gıdalar arasında ıspanak, patlıcan, güneşte kurutulmuş domates, patates, susam, pirinç kepeği, buğday tohumu, yulaf, arpa, yoğurt veya peynir gibi süt ürünleri, portakal ve sakatatlar bulunmaktadır.
Et ve balık gibi yüksek proteinli gıdalar genellikle az oranda B1 içermekte ancak nispeten yüksek oranda B12 vitamini ve B6 vitamini içermektedir. Özellikle balık tiamin açısından oldukça zengin bir kaynaktır.
Çoğu insan günlük ihtiyaçlarını karşılamak için tiamin takviyesine ihtiyaç duymaz. Ancak yorgun, stresli veya hasta hissedildiği zamanlarda daha fazla tiamin almak yararlı olabilir. Takviye alınmadan önce mutlaka doktora danışarak, alınması gereken dozlar ve faydaları hakkında bilgi alınmalıdır.
Tiamin birçok B vitamini kompleksi takviyesinde ve multivitaminde bulunur. Tiamin, diğer B vitaminleriyle birlikte tüketildiğinde veya alındığında en iyi sonucu verir.
Tiamin, besinleri "ATP" şeklinde kullanılabilir enerjiye dönüştürerek yediğiniz gıdalardan enerji elde etmenize yardımcı olur. Tiamin içeren gıdalar karbonhidrat ve proteinlerde bulunan moleküllerin dönüştürülmesine yardımcı olur, böylece vücut çeşitli işlevleri yerine getirmek için bu makro besinleri kullanabilir.
Tiaminin koenzimatik formu, vücutta karbonhidrat ve yağ metabolizmasını destekleyen iki ana metabolik reaksiyon türünde yer alır: dekarboksilasyon ve transketolasyon. Tiamin ayrıca sürekli enerji için kullanılan kırmızı kan hücrelerinin üretiminde de önemli bir rol oynar.
Tiamin ve diğer B vitaminleri doğal olarak enerji artırıcı olduğundan ve gıdalardan ATP üretmek için gerekli olduğundan, genellikle "enerji artırıcı" veya "sağlıklı metabolizma" ürünleri olarak etiketlenmektedirler. Tiaminin takviye şeklinde alınması bazen genetik hastalıklarla ilişkili metabolik bozuklukların düzeltilmesine yardımcı olmak için kullanılır.
Sizin için seçtiğimiz en iyi b kompleks vitamin takviyelerini incelemek için tıklayınız
Araştırmalar, tiamin içeren gıdaların göz sağlığını iyileştirmek için omega-3 ve omega-6 yağlarıyla birlikte çalışarak kataraktı önlemeye yardımcı olduğunu ortaya koymaktadır. Tiamin ayrıca gözlerdeki sinir şişmesine bağlı görme kaybını önlemeye de yardımcı olabilir. Bu aynı zamanda gözlerden beyne bilgi aktarımında önemli olan sinir ve kas sinyalizasyonunu etkileme kabiliyetinden kaynaklanmaktadır.
Görme bozukluklarını gidermek ve görmeyi iyileştirmek için diyete tiamin yanında A vitamini eklenmesi de faydalı olacaktır.
Tiamin içeriği yüksek gıdalar tüketmek, bilişsel sağlığı desteklemenin doğal bir yoludur. Tiamin eksikliği kafa karışıklığına, bunamaya ve hatta Alzheimer hastalığına katkıda bulunabilir. Bu durum özellikle dehidrasyon ve yanlış beslenme nedeniyle çok fazla B vitamini kaybeden alkoliklerde yaygındır.
Alzheimer hastalığı olan yaşlı insanların kanlarındaki tiamin seviyesi, bu hastalığı olmayanlara göre daha düşüktür. Ancak bu noktada tiamin seviyeleri ile Alzheimer hastalığının gelişimi arasındaki kesin bağlantı hala belirsizdir. Alzheimer'ın gelişmesini önlemek için tiamin takviyesinin kullanılmasına yönelik çalışmalar devam etmektedir.
Tiamin odaklanmayı ve enerjiyi artırmak, kronik stresle mücadele etmek ve muhtemelen hafıza kaybını önlemek için çok önemli bir vitamindir. Çalışmalar, tiamin eksikliğini öğrenme ve hafıza sorunlarıyla ilişkilendirmiştir. İngiltere'de yapılan bir çalışma, tiaminin testlere girenlerde hızlı tepki sürelerine ve zihin açıklığı hissine neden olduğunu göstermiştir.
Tiamin, kardiyovasküler sistem, endokrin sistem ve sindirim sisteminin önemli işlevlerini düzenlemek için B12 ve B6 vitamini gibi diğer B vitaminleriyle birlikte çalışır. Araştırmalar, tiamin içeren gıdaların dolaşım ve kalp fonksiyonları üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğunu ve daha yüksek alımın kalp ve böbrek fonksiyonlarını, kilo kaybını ve kalp yetmezliği belirti ve semptomlarını iyileştirdiğini göstermektedir.
B1 vitamini ayrıca kalp büyümesi, yüksek nabız hızı, ödem, iltihaplanma ve kas erimesi gibi kalp sorunlarının önlenmesine de yardımcı olabilir.
Düşük tiamin alımı huzursuz bacak sendromu, ağrı, güçsüzlük, hassasiyet, sıvı tutulması ve uzuvlarda uyuşma/karıncalanma ile ilişkilendirilebilmektedir.
Tiamin, sinir fonksiyonuna yardımcı olduğu ve sinirlerin miyelin kılıfı adı verilen dış kaplamasını koruduğu için diyabet gibi sağlık sorunları olan kişilerde bu semptomları önlemek için özellikle yararlıdır. B1 vitamini ayrıca egzersiz sonrası iyileşme süresini iyileştirmeye ve ağrıya neden olan laktik asidi azaltmaya yardımcı olur.
Sizin için seçtiğimiz en iyi b kompleks vitamin takviyelerini incelemek için tıklayınız
Tiamin eksikliği olan kişilerde, daha fazla tiamin tüketmek iştahı artırmaya ve sindirim sistemlerini güçlendirmeye yardımcı olabilir. Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda, düşük kalorili bir diyet uygulayan hayvanların tiamin ile tedavisi (diyet veya yeme bozukluğu nedeniyle kalori kısıtlı bir diyet uygulayan insanlara benzer şekilde) iştahın artmasına ve iyileşmeye yardımcı olmuştur.
Enerji eksikliği, anksiyete ve depresyon da iştahsızlığa, düşük ruh haline ve motivasyon eksikliğine katkıda bulunabilir, ancak tiamin vücudun zihinsel ve fiziksel stresle başa çıkma yeteneğini destekleyerek bu semptomları önlemeye yardımcı olabilir.
Daha önce de belirtildiği gibi tiamin, bağışıklık sisteminin büyük bir kısmının bulunduğu sindirim sisteminin duvarları boyunca kas tonusunun korunmasına yardımcı olur. Sindirim sağlığı tiamin emilimi için önemlidir. Çünkü sağlıklı bir sindirim sistemi vücudunuzun besinleri gıdalardan daha iyi almasını sağlar. Bu da bağışıklığı artırmak ve sizi hasta olmaktan korumak için yararlıdır.
Tiamin, gıda parçacıklarının tamamen sindirilmesi ve besinlerin emilmesi için gerekli olan hidroklorik asidin salgılanmasına yardımcı olur.
Beslenmemizden sinir sistemimizin işlevine yetecek kadar "yakıt" alamazsak, hareket etmekte, öğrenmekte ve bilgileri hatırlamakta güçlük çekmemize neden olabilecek sinir hasarları yaşayabiliriz. Yiyeceklerimizdeki karbonhidratları dönüştürmek için tiamine ihtiyaç vardır ve karbonhidratların ana rolü vücuda, özellikle de beyin ve sinir sistemine enerji sağlamaktır.
Tiamin, yediğimiz şekerleri oksitlemek için çalışan piruvat dehidrojenaz adı verilen bir enzim reaksiyonları sistemi için özellikle gereklidir. Tiamin ayrıca sinirleri hasar ve ölümden korumak için saran miyelin kılıflarının düzgün gelişimine de yardımcı olur.
Tiamin açısından zengin gıdalar ruh halini iyileştirir. Çünkü bu vitamin vücudun strese dayanma kabiliyetini artırır. Bu yüzden B vitaminleri genellikle "anti-stres" vitaminleri olarak adlandırılır. Enerji eksikliği kötü bir ruh haline ve motivasyona katkıda bulunabilir. Tiamin, beyin üzerindeki olumlu etkileri nedeniyle ruh halinizi yükseltmek ve depresyon ile anksiyeteye karşı savunmak için gereklidir.
Tiamin ayrıca, enflamasyonu önleyerek beyinde karar verme sürecinden sorumlu olan sağlıklı beyin fonksiyonlarının korunmasına yardımcı olabilir. Sağlıklı sinir fonksiyonu, stres ve kaygıyı kontrol etmek ve ruh halinizi yükseltmek için çok önemlidir.
Sizin için seçtiğimiz en iyi b kompleks vitamin takviyelerini incelemek için tıklayınız
Tiamin, Wernicke-Korsakoff sendromu (WKS) adı verilen spesifik beyin bozukluğunun gelişme riskini azaltmaya yardımcı olur. WKS belirtileri arasında istemsiz kas hareketleri, sinir hasarı, uyuşukluk ve yürüme güçlüğü yer alır. Bu beyin bozukluğu düşük tiamin seviyeleriyle ilişkilidir ve genellikle alkoliklerde, özellikle de kötü beslenenlerde görülür.
Alkol alımı, vücudun gıdalardan tiamin emilimini olumsuz yönde etkiler. Alkoliklerin % 30-% 80'inde tiamin eksikliği olduğu bildirilmektedir. Yüksek dozda tiaminin, alkol yoksunluğu semptomlarını azaltmaya yardımcı olduğu gösterilmiştir.
Tiamin eksikliği en sık olarak kalorisi çok düşük, hayvansal ürünlerden fakir (vegan ya da vejetaryen beslenme gibi) bir diyet uygulandığında ya da kişi aşırı alkol tükettiğinde ortaya çıkar. İnsan vücudu, eksikliği önlemek için tükettiği her 1.000 kcal için en az 0,33 miligram tiamine ihtiyaç duyar.
B1 vitamini eksikliğinde beriberi hastalığı görülmektedir. Beriberi hastalığının belirti ve semptomları arasında kalp yetmezliği, kas güçsüzlüğü, sayıklama veya kafa karışıklığı ve ellerde ve ayaklarda yanma hissi yer alabilir. B1 vitamini eksikliği o kadar şiddetli olmasa bile başka semptomlar da görülebilir.
Çoğu insanın yeterli kalori tükettiği sanayileşmiş ülkelerde tiamin eksikliği nadir olarak görülmektedir. Tiamin eksikliğine karşılaşılan semptomlar:
İştah kaybı
Yorgunluk
Sinirlilik
Sinir hasarı
Kol ve bacaklarda karıncalanma
Bulanık görme
Mide bulantısı ve kusma
Deliryum
Tiamin eksikliği için en yaygın risk faktörlerinden bazıları şunlardır:
Alkol bağımlılığı veya uzun süreli kötüye kullanım
Yaşlılık
AIDS
Uzun süreli parenteral beslenme
Kronik olarak yüksek kan şekeri seviyeleri
Kronik kusma
Anoreksiya nervoza veya bulimiya nervoza gibi yeme bozuklukları
Kilo verme ameliyatı
Tiamin içermeyen rafine pirinç veya tahılların aşırı tüketimi
Böbrek rahatsızlıklarını tedavi etmek için kullanılan diyaliz
Yüksek dozda diüretik kullanımı
Vitamin ve mineralleri absorbe etme yeteneğinizi etkileyen sağlık koşulları
Gıdalardan yüksek dozda tiamin tüketmek çok tehlikeli değildir. Çünkü tiamin suda çözünür ve idrar yoluyla vücuttan kolayca atılabilir. Bu nedenle tiamin yüksek miktarlarda bile toksik olmayan bir madde olarak kabul edilir. Yüksek dozda tiaminin yalnızca küçük bir yüzdesi vücut tarafından emilir.
Yalnızca gıdalardan çok fazla B1 vitamini alınmasının pek fazla yan etkisi görülmemiştir. Ancak yine de güvende olmak için takviye dozaj talimatlarını dikkatlice okumak en iyisidir.
B vitaminleri arasında tek olarak en zor bulunan B vitamini formu. Histamin intoleransı olanlar için doktora danışıp alınmalı.
Doktor tavsiyesi üzerine aldık. Hastalığımıza destek oldu.
Beriberi için kesinlikle tavsiye ediyorum. Elimde benek benek sivilcemsi ama sivilce olmayan yaralar oluştu, bu ürünü aldıktan sonra benekler 5 gün vücudumu terk etti!
Bir tane içtim. Üç gün baş ağrısı ve mide problemi yaşadım.
Beyin sisi için kullandığım bir vitamin. Doktorum tavsiye etmişti. Faydasını gördüm.
Bağırsak düzenini sağlıyor.
Parkinson hastasıyım, sağ elimde hafif titreme var. B1 vitamini çok iyi geliyor, kendime güvenim geldi.
Saçım için kullanıyorum, günde bir tane dökülmesine çok iyi geliyor ama iştah açıyor biraz, göz önünde bulundurulsun.
Kullanamadım maalesef, bacaklarımda ve kaslarımda çok ağrı yaptı, halsizleştirdi, iştah açtı.
Bir faydasını görmediğim gibi beni sersemletti, bilincim daha da bulandı.
Annemin diyabetik ağrıları için aldım, memnun kaldık.
Yeterince iyi bir ürün değil, etki hemen göstermiyor. 2. sefer oldu ama bir gelişme yok henüz.
Beyin damarlarımı tıkanma oldu, doktor tavsiyesi ile aldım. Tıkanmadan dolayı dengesizlik, görme bozukluğu vardı. Bayağı düzeldi, kullandığımdan bu yana dengesizliğin bayağı azaldı. Benim gibi olanlara tavsiye ederim.
B1 vitamini, vücudun enerji üretim süreçlerinde yer alarak karbonhidratların metabolizmasını destekler. Sinir sistemi sağlığı için önemlidir ve sinir iletimi, kas fonksiyonları ve sindirim sistemi işlevleri üzerinde olumlu etkileri vardır.
B1 vitamini özellikle tahıllar, tam buğday ürünleri, baklagiller, fındık, tohumlar, et, balık, tavuk ve süt ürünleri gibi besinlerde bulunur.
B1 vitamini eksikliği, beriberi adı verilen bir hastalığa yol açabilir. Bu hastalık sinir sistemi problemleri, kalp fonksiyonları bozuklukları, kas zayıflığı ve çeşitli sindirim sorunlarına neden olabilir.
Evet, genel olarak B1 vitamini güvenli bir şekilde herkes tarafından kullanılabilir. Ancak bazı özel sağlık durumları veya ilaç kullanımları varsa, bir doktora danışmak önemlidir.
Sizin için seçtiğimiz en iyi b kompleks vitamin takviyelerini incelemek için tıklayınız
B1 vitamini fazla alındığında genellikle zararlı etkileri görülmez. Vücut gereksinimi olan kadarını kullanır ve fazlasını idrarla atar. Yüksek dozda tiaminin yalnızca küçük bir yüzdesi vücut tarafından emilir.
B1 vitamini fazla alınması genellikle zararlı etkilere neden olmaz çünkü vücut gereksinimi olan kadarını kullanır ve fazlasını atar.
B1 vitamini günlük beslenme alışkanlıklarınıza dahil edilmelidir. B vitamini takviyelerinin ise doğru kullanım zamanı sabah aç karnadır.
B1 vitamini özellikle tahıllar, tam buğday ürünleri, baklagiller gibi besinlerde bulunur. Meyvelerde daha düşük düzeyde bulunsa da portakal, muz, ananas gibi bazı meyvelerde de bulunur.
Kişisel verileriniz, hizmetlerimizin daha iyi bir şekilde sunulması için mevzuata uygun bir şekilde toplanıp işlenir. Detaylı bilgi almak için Gizlilik Politikası'nı inceleyebilirsiniz.