B3 vitamini (Niasin): Faydaları ve Yan Etkileri

Niasin (B3 vitamini), beyin fonksiyonlarından kalp sağlığına ve ötesine kadar sağlığın birçok alanında rol oynayan, suda çözünen son derece önemli bir vitamindir.

Bir dizi potansiyel yan etkisi ile ilişkilendirilse de, hem takviye hem de niasinli gıdalar yoluyla yüksek kolesterol, cilt rahatsızlıkları, şizofreni gibi sağlık sorunlarını tedavi etmek için doktorlar tarafından sıklıkla reçete edilen birkaç mikro besinden biridir.

Niasin ve niasinamid olarak da adlandırılan B3 vitamini, belirli et türleri ve organ etleri, ton balığı, tohumlar, mantarlar ve daha fazlası dahil olmak üzere birçok yaygın gıdada bulunabilen suda çözünür vitamindir. B3 vitamini kapsamlı bir şekilde incelenmiş ve yaygın olarak görülen birçok sağlık sorununun tedavisine yardımcı olduğu gösterilmiştir.

B3 vitamini (niasin), B1 vitamini (tiamin) ve B2 vitamini (riboflavin) gibi diğerleri de dahil olmak üzere B vitamini kompleksinin bir parçasıdır. Niasin genellikle nikotinik asit, nikotinamid/ ve inositol hekzaniasinat olmak üzere üç şekilde bulunur.

Nikotinamid, hem gıda hem de takviye kaynaklarında bulunan en yaygın B3 vitamini formlarından biridir. Nikotinamid genellikle niasinin diğer takviye formlarına tercih edilir çünkü yan etkiye neden olma olasılığı daha düşüktür. Nikotinamid pellagra, akne ve artrit tedavisi de dahil olmak üzere çok çeşitli amaçlar için kullanılabilir. Bununla birlikte, niasinin aksine nikotinamid, kolesterol seviyelerini düşürmede ve kalp sağlığını iyileştirmede o kadar etkili değildir.

Peki niasin ne için kullanılır, faydaları ve zararları nelerdir? B3 vitamini sağlıklı bir kalp ve metabolizma için önemli bir vitamindir. Kan kolesterol seviyelerinin dengelenmesine yardımcı olur. Ayrıca beyin fonksiyonlarına, cilt sağlığına ve hatta diyabetin önlenmesine veya tedavi edilmesine yardımcı olur.

Bununla birlikte, son çalışmalara göre, niasin içeren ilaçlar veya takviyeler yüksek dozlarda alındığında ortaya çıkabilecek birkaç niasin yan etkisi vardır. Niasinin en yaygın yan etkileri baş ağrısı, baş dönmesi ve düşük tansiyondur.

Aşağıdaki tabloda günlük B3 ihtiyacı listelenmiştir. Bu miktarlar, sağlıklı bir hematolojik durumu olan ve serum B3 seviyelerini korumak için gereken miktardır. Ayrıca 0 ila 12 aylık bebekler için önerilen miktar sağlıklı, anne sütüyle beslenen bebekler içindir.

B3 vitamini içeren besinler

Niasin içeriği yüksek pek çok gıda vardır, bu nedenle günlük diyet ile niasin ihtiyacı karşılanabilmektedir. Ayrıca, niasinin çoğunu takviyeler yerine gıda kaynaklarından alarak, vücudunuzun ihtiyaç duyduğu diğer temel besin maddelerini de bol miktarda aldığınızdan emin olabilirsiniz.

Diyete ilave edilebilecek en yüksek niasin içeren 15 gıda:

• Tavuk eti

• Karaciğer

• Ton balığı

• Hindi

• Somon

• Sardalya

• Sığır eti

• Ay çekirdeği

• Yer fıstığı

• Bezelye

• Esmer pirinç

• Mantar

• Avokado

• Tatlı patates

• Kuşkonmaz

Niasin hapları veya niasin takviyesi kullanırken, genellikle bir yemekle birlikte alınması önerilir. Böylece yiyecekler emilimini yavaşlatmaya ve mide sorunları gibi niasin yan etkilerini önlemeye yardımcı olabilir.

İhtiyaçlara ve niasin kullanma nedenine bağlı olarak, bazı uzmanlar niasine karşı toleransınız gelişene kadar birkaç hafta boyunca aspirin veya antihistaminik ile birlikte niasin almanızı da önerebilir.

Ek olarak, niasinin suda çözünen bir vitamin olduğu, yani fazla seviyelerin idrar yoluyla atıldığı da unutulmamalıdır. Bu nedenle, niasin ve diğer B vitaminleri gibi suda çözünen vitaminler, vücut tarafından neredeyse her gün atıldıkları için, gıda veya takviye yoluyla sık sık yenilenmelidir.

1. Kolesterol seviyelerini iyileştirir

Niasin, kolesterol seviyelerinin düşürülmesine yardımcı olmak için önemli bir tedavi seçeneği olarak kabul edilir. Bunun nedeni, niasinin plazma kolesterolünün, trigliseritlerin veya her ikisinin birden yükselmesi olan karışık dislipidemili hastalarda kalp hastalığı riskini azalttığının kanıtlanmış olmasıdır.

Çalışmalarda, yüksek kötü kolesterol (LDL) seviyeleri, düşük iyi kolesterol (HDL) seviyeleri veya yüksek trigliserit nedeniyle kalp krizi, felç veya diğer kalp hastalığı türleri için yüksek risk altında olan kişiler için niasin takviyesinin çok faydalı olduğu gösterilmiştir.

Birçok çalışma, niasinin iyi kolesterol seviyelerini artırabildiğini ve yüksek dozlarda verildiğinde bazı reçeteli ilaçlar kadar trigliseritleri düşürebildiğini göstermektedir. Ayrıca, niasin kötü kolesterolü düşürmeye de yardımcı olur.

Sizin için seçtiğimiz en iyi b kompleks vitamin takviyelerini incelemek için tıklayınız

2. Kalp hastalığı riskini azaltabilir

Kolesterol ve trigliseritlerin dengelenmesine yardımcı olmanın yanı sıra, B3 vitamininin kalp sağlığı için, koroner kalp hastalığına yol açabilen arterlerin sertleşmesi olan aterosklerozu azaltma yeteneği de dahil olmak üzere başka faydaları da vardır.

Daha önce kalp krizi geçirmek de dahil olmak üzere kalp krizi veya kalp hastalığı geçirmiş olanlar için B3 vitamini, kalp hastalığı için en önemli risk faktörlerinden biri olan kandaki düşük yoğunluklu lipoprotein seviyelerini düşürerek riski azaltmaya yardımcı olabilir. 24 haftalık bir çalışmada, yüksek lipoproteinli erkekler yüksek doz, uzun salınımlı niasin ile tedavi edildiklerinde lipoprotein seviyelerinde düşüş yaşamışlardır.

3. Kan şekeri seviyelerini düzenler

Niasinin en büyük faydalarından biri kan şekeri seviyelerini dengeleme ve diyabet semptomlarını kontrol etmeye yardımcı olma yeteneğidir. Aslında, niasinamid formundaki B3 vitamininin, insülin üretiminden sorumlu hücreler olan beta hücrelerinin işlevini iyileştirerek diyabete fayda sağladığı varsayılmaktadır.

Diyabet hastaları niasin yardımıyla kan şekeri seviyelerini daha iyi kontrol edebilmekle kalmaz, niasin aynı zamanda diyabet hastalarında yaygın olarak görülen yüksek kolesterolü ve kalp hastalığı riskini de azaltabilir.

Bazı araştırmaların, niasinin kan şekeri seviyelerinin yükselmesiyle komplikasyonlara da katkıda bulunabileceğini öne sürdüğünü unutmamak önemlidir. Bu nedenle yüksek kan şekeri ile ilgili bilinen herhangi bir durumunuz varsa, istenmeyen niasin yan etkilerinden kaçınmak için herhangi bir niasin takviye kullanmadan önce doktora danışmalısınız.

4. Cilt sağlığını iyileştirir

Bazı insanlar niasin veya niasinamidi cilt sağlığını iyileştirmek ve akne ve iltihaplanma gibi durumları tedavi etmek için kullanır. Bazı uzmanlar tarafından, niasinamid formundaki B3 vitamini, cilde topikal olarak uygulandığında aknenin temizlenmesine yardımcı olmak için doğal bir cilt bakım tedavisi olarak reçete edilir.

Niasin cilt iltihabını, alevlenmeleri, tahrişi, kızarıklığı ve daha fazlasını azaltabildiğinden, büllöz pemfigoid ve granüloma annulare gibi cilt rahatsızlıklarının tedavisinde de kullanılır. Bunlar, cildin kabarmasını içeren, ağrı ve enfeksiyon riskinin artması gibi semptomlara neden olan iki enflamatuar durumdur.

Sizin için seçtiğimiz en iyi b kompleks vitamin takviyelerini incelemek için tıklayınız

5. Beyin fonksiyonlarını destekler

Çalışmalar, B3 vitamininin beyin sağlığına fayda sağladığını ve Alzheimer hastalığına ve bilişsel gerilemeyle bağlantılı diğer yaşa bağlı beyin bozukluklarına karşı korunmaya yardımcı olabileceğini göstermiştir.

Niasin veya niasinamid ayrıca şizofreni ve halüsinasyonların tedavisinde ve önlenmesinde de kullanılır. Ayrıca, bazı çalışmalar ve vaka raporları niasinin depresyon, bipolar bozukluk ve diğer psikiyatrik bozukluklar için de terapötik etkilerini rapor etmektedir.

6. Eklem sağlığını destekler

Bazı araştırmalar, niasinamid formundaki B3 vitamininin eklem hareketliliğini artırmada etkili olabileceğini göstermektedir. Çalışmalar artan niasin alımının daha düşük eklem ağrısı seviyeleri ve osteoartrit gibi durumlarla ilişkili iltihaplanmanın azalması ile ilişkili olabileceğini ortaya koymaktadır.

Reçete edilen yüksek doz niasinamidin esnekliği artırdığı ve şişliği azalttığı çalışmalarda gösterilmiştir. Bu da niasinamid alan birçok kişinin standart ağrı kesicileri veya artrit ilaçlarını azaltabilmesini sağlar.

Osteoartrit veya kemik ve eklem ağrısı için bir tedavi olarak niasin normalde anti-enflamatuar etkileri için yüksek dozlarda reçete edilir. Enflamasyonu azaltmak, artrit semptomlarını azaltmaya ve eklem kıkırdağını yeniden inşa etmeye yardımcı olabilir.

7. Pellagra'yı tedavi eder

B3 vitamini eksikliği, çoğunlukla yoksul bölgelerde ve yeme bozukluğu veya alkolizm olanlarda görülen bir durum olan pellagraya neden olabilir. Pellagra belirtileri arasında zayıf kaslar, sindirim sorunları, iltihaplanma ve cilt tahrişi gibi sorunlar yer alabilir.

Pellagralı kişilerde genellikle niasin ve diğer B vitaminleri çok düşük seviyelerde bulunur. Bu da ya düşük niasin alımından ya da protein metabolizması veya amino asit emilimiyle ilgili sorunlar gibi altta yatan diğer faktörlerden kaynaklanır. B3 vitamini seviyeleri geri kazanılmadığında, pellagra rahatsızlığı ölüme kadar varan sonuçlara yol açabilmektedir.

Pellagra için tipik tedavi, niasin ile aynı işleve sahip olan ancak emilim ve yan etkiler açısından biraz farklı olan nikotinamid adı verilen B3 vitamini türünün yüksek seviyelerde reçete edilmesidir.

8. İktidarsızlığı önlemeye yardımcı olur

Erektil disfonksiyon olarak da adlandırılan iktidarsızlık, bir erkeğin ereksiyonu sürdürememesidir. Bu durum cinsel tatmini engelleyebilir ve stres, yorgunluk ve hastalık gibi diğer faktörlere ek olarak kısmen düşük kan akışı ve kötü dolaşımdan kaynaklanıyor olabilir.

B3 vitamini takviyesi erektil fonksiyonu önlemeye yardımcı olabilir. Çünkü niasin bir vazodilatör görevi görür ve vücuttaki kan akışını iyileştirmeye yardımcı olur. Araştırmalar, iktidarsızlıktan muzdarip erkeklerde cinsel işlevi iyileştirmek için günde 1.500 miligram niasinin yeterli olduğunu göstermektedir.

Sizin için seçtiğimiz en iyi b kompleks vitamin takviyelerini incelemek için tıklayınız

9. Doğum kusurlarına karşı korur

B3 vitamininin nikotinamid adenin dinükleotid (NAD) kusurlarının önlenmesine yardımcı olduğu gösterilmiştir. NAD molekülleri hücrelerde enerji depolanması ve DNA sentezi için çok önemlidir. Bu nedenle hamile kadınlarda B3 seviyelerinin artırılması genel olarak doğum kusur oranlarını düşürebilir.

NAD molekülü oluşumunun bozulması hem insanlarda hem de farelerde malformasyonlara neden olabilir. Aksine, hamilelik sırasında B3 vitamini takviyesi aslında farelerde malformasyonları önlemeye yardımcı olabilir.

Çalışmadaki bulgulara rağmen, B3 vitamini/niasin doktorlar tarafından reçete edilmeden önce daha fazla insan çalışması yapılması gerekmektedir. Özellikle, hamileliğin NAD seviyelerini nasıl etkileyebileceğini anlamak ve sağlıklı bir hamilelik için sağlıklı bir seviyenin ne olması gerektiğini belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

Yetersiz beslenmenin nadir olduğu gelişmiş ülkelerde niasin eksikliği genellikle nadir görülür. Eksikliğin en yaygın nedenlerinden bazıları alkolizm, yetersiz beslenme, sindirim bozuklukları ve emilimi engelleyen bazı ilaçların uzun süreli kullanımıdır.

B3 vitamini eksikliğinin klinik semptomları genellikle şunlardır: dermatit (deri döküntüleri), ishal, bunama ve ölüm. Teşhis genellikle kliniktir ve yüksek dozda niasin ile diyet takviyesi genellikle semptomları çözmede başarılıdır.

Niasin eksikliği görüldüğünde, en yaygın belirti ve semptomlardan bazıları şunlardır:

• Pellagra - deri iltihabı, halüsinasyonlar, sindirim sıkıntısı ile karakterizedir. Genellikle yetersiz beslenen kişilerde veya alkolizm hastalarında görülür ve döküntü, stomatit, ishal ve zihinsel sorunları içerebilir.

• Mukoza zarı şişmesi - ağız, vajina ve üretra dilini etkileyen semptomlar ağızda ağrı, tükürük salgısında artış, dilde şişme ve ülserlere neden olabilir.

• Çeşitli lezyon türleri de dahil olmak üzere cilt semptomları.

• Sindirim bozuklukları - belirtiler arasında yutak ve yemek borusunda yanma, mide rahatsızlığı, kabızlık, bulantı, kusma ve ishal yer alır.

• Zihinsel hastalıklar ve psikoz - bazı çalışmalar niasin ile depresyon, bilinç bozukluğu, bilişsel gerileme, yönelim bozukluğu, kafa karışıklığı, mani veya paranoya arasında bir bağlantı bulmuştur.

Bugüne kadar yapılan birçok çalışma niasinin etkinliğini, güvenliğini, yan etkilerini ve farmakolojik özelliklerini incelemiştir. Kesin sonuçlara varmak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmakla birlikte, bazı çalışmalar niasinin bazı insanlar için tolere edilmesinin zor olabileceğini ve bunun da bazı istenmeyen niasin yan etkilerine yol açabileceğini göstermektedir.

Niasin almanın olumlu özellikleri ile potansiyel niasin yan etkileri tartıldığında, araştırmacılar B3 vitamininin tek başına veya diğer ilaçlar veya takviyelerle birlikte kullanıldığında, özellikle kalp sağlığı için olumlu etkilere sahip olduğunu bulmuşlardır. Bununla birlikte, olası niasin yan etkilerinin alışılmadık çeşitliliği nedeniyle doktorlar, takviyenin yalnızca belirtildiği şekilde ve tercihen altta yatan sağlık sorunları olanlar için tıbbi gözetim altında alınmasını önermektedir.

Niasin açısından zengin gıdalar tüketiyorsanız, olumsuz yan etki olasılığı çok düşüktür. Öte yandan, yüksek dozda takviye almak, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çok çeşitli olası semptomlara neden olabilir:

• Mide bulantısı veya kusma

• Cilt reaksiyonları ve döküntüler

• Baş ağrıları

• Baş dönmesi

• Alerjik reaksiyonlar: Niasin takviyeleri alerjiye neden olabilir çünkü bazıları alerjik semptomları tetikleyebilen kimyasal maddeler olan histaminler içerir

• Kalp sorunları ve düzensiz kalp atışları

• Artan kan şekeri

• Kötüleşmiş safra kesesi fonksiyonu

• Gut hastalığı

• Düşük kan basıncı

• Mide veya bağırsak ülserleri

Niasinle etkileşime giren ilaçlar arasında kolestipol, laropiprant, lovastatin, simvastatin ve inositol hekzanikotinat bulunur. Bu ilaçlardan herhangi birini alıyorsanız, takviyenin güvenliği için doktorunuzla görüşün.

Suda çözünen diğer vitaminler gibi, fazla miktarlar tipik olarak idrar yoluyla atılır. Bu nedenle, B3 vitamini açısından zengin çok çeşitli gıdalar tüketmenin olumsuz yan etkilere neden olması olası değildir ve genellikle bu hayati vitamin ihtiyacınızı karşılamanın güvenli ve etkili bir yolu olarak kabul edilir.

Bununla birlikte, takviye formunda yüksek dozda niasin almak bir dizi olumsuz belirtiye neden olabilir. Bu nedenle, niasini belirtildiği şekilde kullanmanız ve takviyeye başlamadan önce altta yatan herhangi bir sağlık sorunu varsa veya başka ilaçlar alınıyorsa doktora danışılmasında fayda bulunmaktadır. Herhangi bir olumsuz semptom yaşaması durumunda, dozajı azaltmayı veya kullanımı bırakmayı göz önünde bulundurmak gerekmektedir.

B3 vitamini genellikle tek başına satışa sunulmayıp B vitamini kompleksi halinde satılmaktadır.

B3 vitamini ne işe yarar?

B3 vitamini, vücuttaki enerji üretim süreçlerinde rol alır, kalp sağlığını destekler, eklem rahatsızlıklarında fayda sağlar ve cilt sağlığı için önemlidir.

Sizin için seçtiğimiz en iyi b kompleks vitamin takviyelerini incelemek için tıklayınız

B3 vitamini nelerde var?

B3 vitamini, et, balık, tavuk, süt ürünleri, yumurta, fındık, tohumlar ve tam tahıllı ürünler gibi besinlerde bulunur.

B3 vitamini eksikliğinde ne görülür?

B3 vitamini eksikliği, pellagra adı verilen bir hastalığa yol açabilir. Bu hastalık cilt sorunları, sindirim problemleri, zayıflık, depresyon ve sinir sistemi sorunlarına neden olabilir.

B3 vitamini cilde ne işe yarar?

B3 vitamini cilt sağlığını destekler, cilt hücrelerinin yenilenmesini ve onarımını teşvik eder. Akne, leke ve kızarıklıkların azalmasına yardımcı olabilir.

B3 vitamini eksikliği nasıl anlaşılır?

B3 vitamini eksikliği, cilt sorunları, sindirim problemleri, depresyon, halsizlik gibi belirtilerle kendini gösterebilir.

B3 vitamininin diğer adı nedir?

B3 vitamini niyasin olarak da adlandırılır.

B3 vitamini fazla alınırsa ne olur?

Yüksek dozda B3 vitamini alımı ciltte kızarıklık, kaşıntı, baş ağrısı gibi yan etkilere neden olabilir.

B3 vitamini nasıl alınır?

B3 vitamini doğal olarak besinlerden alınması önerilir. Ancak eksiklik durumunda B-kompleks takviyeleri ile B3 vitamini takviye edilebilir.