K2 vitamini faydaları nelerdir?

K2 vitamini temel olarak kanın pıhtılaşmasında, kalp sağlığında ve kemik sağlığında rol oynar. Ancak tipik Batı diyetinde K2 vitamini içeren gıdalar genellikle daha az tüketilmektedir.

Birçok insan K2 vitaminini hiç duymamıştır. Bu vitamin K1'e göre daha az gıdada bulunur. K2 genellikle, sığır ciğeri ve peynir gibi hayvansal gıdalarda bulunurken, K1 bitkisel gıdalarda bulunur.

Bununla birlikte, bu güçlü besin maddesi sağlığınızın birçok alanında önemli bir rol oynar. Aslında, bazı uzmanlar K2 vitamininin diyet ve çeşitli kronik hastalıklar arasındaki kayıp halka olabileceğini düşünmektedir.

K Vitamini ilk olarak 1929 yılında Alman bilim adamları tarafından keşfedilmiş olup kanın pıhtılaşması için gerekli bir besin maddesi olduğu belirlenmiştir. Bu nedenle ilk zamanlarda kanın pıhtılaşması için gerekli vitamin anlamına gelen "Koagulationsvitamin" ismi ile anılmıştır. Daha sonra ise kısaltılarak “K vitamini” olarak literatüre geçmiştir.

K vitamininin iki ana formu vardır:

• K1 Vitamini (filokinon): Yeşil yapraklı sebzeler gibi bitkisel gıdalarda bulunur

• K2 Vitamini (menakinon): hayvansal gıdalarda ve fermente gıdalarda bulunur, ayrıca bağırsak bakterileri tarafından üretilir.

K2 vitamini ayrıca birkaç farklı alt türe ayrılabilir. Bunlardan en önemlileri MK-4 ve MK-7'dir.

Diğer birçok vitaminle karşılaştırıldığında, K2 vitamininin faydaları ancak yakın zamanda keşfedilmiştir. K2 vitamininin vücutta birçok işlevi vardır. Ancak en önemlisi vücudun kalsiyumu kullanmasına yardımcı olmak ve kalp hastalığına yol açabilecek arterlerin kireçlenmesini önlemektir. Yeni çalışmalar, bu vitaminin eksikliğinin osteoporoz gibi hastalıklarla da ilişkili olduğunu göstermektedir.

K2'ye ihtiyaç duyduğumuz bir şey varsa o da kalsiyumun yanlış yerlerde, özellikle de yumuşak dokularda birikmesini önlemektir. Düşük K2 vitamini alımı arterlerde plak oluşumuna, dişlerde tartar oluşumuna ve artrit semptomlarına, esnekliğin azalmasına, sertliğe ve ağrıya neden olan dokuların sertleşmesine katkıda bulunabilir.

Bilimsel kanıtlar K2'nin anti-enflamatuar özelliklere sahip olduğunu ve kansere karşı bir miktar koruma sağlayabileceğini göstermektedir.

K2 vitamini ile MK7 arasındaki fark nedir? K2, "MK" olarak kısaltılan bir grup menokinon bileşiğidir. MK7, K2 vitaminine atfedilen faydaların çoğundan sorumlu olan bir menokinon türüdür. MK4, birçok K2 vitamini çalışmasının odak noktası olmuştur, ancak MK7 ve MK8 gibi diğer türlerin de benzersiz yetenekleri vardır.

En önemli işlevlerinden biri kalsiyum birikimini düzenlemektir. Başka bir deyişle, kemiklerin kireçlenmesini teşvik eder ve kan damarları ile böbreklerin kireçlenmesini önler.

Bazı bilim insanları K1 ve K2 vitaminlerinin rollerinin oldukça farklı olduğunu öne sürmüş ve birçoğu bunların tamamen ayrı besinler olarak sınıflandırılması gerektiğini düşünmüştür.

Ancak, K1 ve K2 vitaminleri arasındaki işlevsel farklılıkların tam olarak anlaşılabilmesi için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.

K vitamininin toksisite potansiyeli çok düşüktür. Bu nedenle K vitamini için belirlenmiş bir Tolere Edilebilir Üst Alım Seviyesi yoktur. K1 veya K2 vitamini için gıda veya takviyelerden kaynaklanan bilinen bir toksisite henüz rapor edilmemiştir.

Warfarin gibi kan inceltici ilaçlar alan kişilere K vitamini takviyesi alımını dengeli tutmaları ve büyük miktarlarda K vitamini açısından zengin gıdalardan veya K vitamini alımında büyük dalgalanmalardan kaçınmaları tavsiye edilir.

Bunun nedeni, K vitaminindeki ani artışların ilaçla etkileşime girerek kan pıhtılaşmasının artmasına veya azalmasına neden olabilmesidir.

K2 Vitamini ve K1 Vitamini

İnsanların diyetlerinden K2 vitamininden (menokinon) yaklaşık 10 kat daha fazla K1 vitamini (filokinon) alma eğiliminde olduklarına dair bazı kanıtlar vardır. K1 vitamini eksikliği çok nadirdir, hatta "neredeyse hiç yoktur" denirken, K2 eksikliği çok daha yaygındır.

Giderek artan sayıda araştırma, K1 ve K2 vitaminlerinin sadece aynı vitaminin farklı formları olmadığını, temelde farklı vitaminler gibi çalıştıklarını göstermektedir.

K1 vitamini gıdalarda daha bol bulunur ancak K2 vitamininden daha az biyoaktiftir.

Hayvansal gıdalardan elde edilen K2 vitamini insanlarda daha aktiftir. Bu, K1 sağlayan bitkisel gıdaların sağlıksız olduğu anlamına gelmez, sadece biyolojik olarak kullanılabilir K2 vitamini için en iyi diyet kaynakları olmadıkları anlamına gelir.

K1 içeren gıdalar yediğimizde, K1 vitamini çoğunlukla karaciğere ve oradan da dönüştürüldükten sonra kan dolaşımına ulaşır. K2 ise kemiklere ve diğer dokulara daha kolay dağılır.

K1 vitamini kanın pıhtılaşmasını desteklemek için çok önemlidir, ancak kemikleri ve dişleri korumada K2 kadar iyi değildir.

Aşağıdaki tabloda günlük K2 ihtiyacı listelenmiştir. Bu miktarlar, sağlıklı bir hematolojik durumu olan ve serum K2 seviyelerini korumak için gereken miktardır. Ayrıca 0 ila 12 aylık bebekler için önerilen miktar sağlıklı, anne sütüyle beslenen bebekler için rapor edilmiştir.

K2 vitamini İçeren Yiyecekler

K vitamini hangi gıdalarda bulunur? K1 vitamini çoğunlukla sebzelerde bulunurken, K2 çoğunlukla hayvansal ürünlerde veya fermente gıdalarda bulunur.

K vitamini yağda çözünen bir vitamindir, bu nedenle yağ, özellikle de doymuş yağ ve kolesterol içeren hayvansal gıdalarda bulunur.

Hayvanlar K1 vitamininin K2'ye dönüşmesine yardımcı olurken, insanlar bunu verimli bir şekilde yapmak için gerekli enzime sahip değildir. Bu nedenle K2'yi doğrudan hayvansal gıdalardan almamızda fayda vardır. Bu nedenle otla beslenen hayvansal ürünlere bağlı kalmak en fazla K2 alımını sağlamaktadır. K2 açısından zengin gıdalar aşağıdaki gibi listelenebilir;

• Natto

• Sığır karaciğeri

• Tavuk eti

• Kaz ciğeri

• Sert peynirler

• Yumuşak peynirler

• Kıyma

• Kaz eti

• Yumurta sarısı

• Sığır böbreği

• Ördek göğsü

• Tavuk ciğeri

• Tam yağlı süt

• Tereyağı

1. Kalp hastalıklarını önlemeye yardımcı olabilir

Kalbinizin etrafındaki arterlerde kalsiyum birikmesi kalp hastalığı için büyük bir risk faktörüdür.

Bu kalsiyum birikimini azaltabilecek herhangi bir şey kalp hastalığını önlemeye yardımcı olabilir. K vitamininin, kalsiyumun arterlerde birikmesini önleyerek yardımcı olduğuna inanılmaktadır.

21 çalışma üzerine yapılan bir meta-analizde, K1 veya K2 vitamininin diyetle alımının artması, koroner kalp hastalığı riskinin orta derecede azalmasıyla ilişkilendirilmiştir.

Yetişkinlerde diyetle alınan K vitamini ile koroner kalp hastalığı riskleri arasındaki ilişki hakkında 2020 yılında yapılan bir incelemede, K vitamini takviyesi ile koroner kalp hastalığı riskinin daha düşük olduğu bulunmuştur.

İnceleme, K2'nin en fazla umut vaat ettiğini belirtirken, alınan K1'in çoğunun vücutta K2'ye dönüştüğünü de belirtmiştir.

2. Kemik sağlığını iyileştirmeye ve osteoporoz riskinizi azaltmaya yardımcı olabilir

"Gözenekli kemikler" anlamına gelen osteoporoz, Batı ülkelerinde yaygın bir sorundur. Özellikle yaşlı kadınlar arasında görülmekte ve kırık riskini ciddi ölçüde artırmaktadır.

Yukarıda da belirtildiği gibi K2 vitamini, kemik ve dişlerde bulunan ana mineral olan kalsiyumun metabolizmasında merkezi bir rol oynar.

K2 vitamini, kemiklerin inşasına ve korunmasına yardımcı olan matriks GLA proteini ve osteokalsin olmak üzere iki proteinin kalsiyum bağlayıcı etkilerini aktive eder.

K2'nin kemik sağlığı için önemli faydalar sağlayabileceğine dair kontrollü çalışmalardan elde edilen önemli kanıtlar da vardır.

Menopoz sonrası 6425 kadında yapılan 16 çalışmanın meta-analizi, K2 vitamini takviyesi alanların kemik mineralizasyonu üzerinde olumlu bir etkisi olduğunu ve kemik gücünü artırdığını ortaya koymuştur.

2006 yılında Japon kadınlarda yapılan daha eski bir çalışmada da benzer faydalar gözlemlenmiştir. Ancak bu vakalarda çok yüksek dozlar kullanılmıştır. Yapılan 13 çalışmadan sadece biri önemli bir iyileşme gösterememiştir.

Kırıkların dikkate alındığı bu çalışmaların yedisinde, K2 vitamininin omurga kırıklarını %60, kalça kırıklarını %77 ve omurga dışı tüm kırıkları ise %81 oranında azalttığı bulunmuştur.

Bu bulgular doğrultusunda, Japonya'da osteoporozun önlenmesi ve tedavisi için K vitamini takviyeleri resmi olarak önerilmektedir.

3. Diş sağlığını iyileştirebilir

Araştırmacılar K2 vitamininin diş sağlığını etkileyebileceğini de düşünmektedir.

4965 yaşlı birey üzerinde yapılan 2023 tarihli bir inceleme, orta düzeyde lif alımıyla birlikte düzenli K vitamini takviyesinin, özellikle erkeklerde periodontal hastalıktan kaynaklanan diş kaybını önlemede etkili olduğu sonucuna varmıştır.

Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalara ve K2 vitamininin kemik metabolizmasında oynadığı role dayanarak, bu besinin diş sağlığını da etkilediğini varsaymak mantıklıdır.

Diş sağlığındaki ana düzenleyici proteinlerden biri osteokalsindir. Bu protein kemik metabolizması için kritik olan ve K2 vitamini tarafından aktive edilen proteindir.

Osteokalsin, diş minesinin altındaki kireçlenmiş doku olan yeni kemik ve yeni dentinin büyümesini uyaran bir mekanizmayı tetikler.

A vitamini ve D vitaminlerinin de burada önemli bir rol oynadığına ve K2 vitamini ile sinerjik olarak çalıştığına inanılmaktadır.

4. Kanserle savaşmaya yardımcı olabilir

Kanser, Batı ülkelerinde yaygın bir ölüm nedenidir. Modern tıp kanseri tedavi etmenin birçok yolunu bulmuş olsa da yeni kanser vakaları artmaya devam etmektedir. Etkili önleme stratejilerinin bulunması büyük önem taşımaktadır.

K2 vitamini ve belirli kanser türleri üzerine çeşitli çalışmalar yapılmıştır. İki eski klinik çalışma, K2 vitamininin karaciğer kanserinin nüksetmesini azalttığını ve hayatta kalma sürelerini artırdığını göstermektedir.

Bununla birlikte, bazı çalışmalar yüksek miktarda menokinon alımını meme kanseri riskinin artmasıyla ilişkilendirmiştir

Bazı araştırmalar, diyetlerinde yüksek miktarda K2 bulunanların bazı kanser türlerine yakalanma riskinin daha düşük olduğunu göstermektedir. Örneğin, K2 vitamini özellikle lösemi, prostat, akciğer ve karaciğer kanserlerinden korunmaya yardımcı olabilir.

5. Romatoid artrit hasarından korur

Romatoid artritli hastalarda, K2 vitamini takviyesinin kemik mineral yoğunluğu kaybını yavaşlattığı ve deneklerin kanındaki enflamatuar bir bileşik olan RANKL miktarını azalttığı gösterilmiştir.

Bu durum, K2'nin romatoid artrit diyetine faydalı bir takviye olabileceğini düşündürmektedir.

6. Hormonal dengeyi iyileştirir

Kemiklerimizin içinde K2, olumlu metabolik ve hormonal etkileri olan osteokalsin hormonu üretmek için kullanılabilir.

Yağda çözünen vitaminler, östrojen ve testosteron da dahil olmak üzere üreme/seks hormonlarının üretimi için önemlidir. Hormonal dengeleyici etkileri nedeniyle, son çalışmalara göre polikistik over sendromu (PCOS) olan kadınlar ve menopoz sonrası kadınların diyetlerinde daha fazla K2 almaları önerilmektedir.

K2 ayrıca kan şekeri dengesini ve insülin duyarlılığını desteklemeye yardımcı olabilir. Bu da diyabet ve obezite gibi metabolik problemler için riski azaltabilir. Bazı araştırmalar, K2'nin osteokalsin ve/veya proinflamatuar yolları modüle ederek glikoz metabolizmasını düzenlemeye yardımcı olduğunu göstermektedir.

7. Böbrek sağlığını desteklemeye yardımcı olur

K2, böbrek taşlarının altında yatan neden olan yanlış yerlerde kalsiyum birikiminin oluşumunu önlemeye yardımcı olarak böbreklere fayda sağlayabilir. Aynı şeyi safra kesesi de dahil olmak üzere diğer organlar için de yapabilir.

Buna ek olarak, K2 ve D vitamini eksikliği, çalışmalarda daha yüksek böbrek hastalığı oluşumuyla ilişkilendirilmiştir.

K2 vitamini eksikliğinin belirtileri şunları içerebilir:

• Arteriyel kireçlenme ve yüksek tansiyon gibi kan damarları ve kalp ile ilgili sorunlar

• Zayıf kemik metabolizması ve muhtemelen daha yüksek kemik kaybı ve kalça kırığı riski

• Böbrek ve safra taşları

• Diş çürükleri ve diş çürümesine bağlı diğer diş sorunları

• Kanlı dışkı, hazımsızlık ve ishal gibi iltihaplı bağırsak hastalığı belirtileri

• Zayıf kan şekeri dengesi, kan şekeri sorunları ve diyabet eiskinin artışı

• Metabolik sorunlar

• Hamile kadınlarda sabah bulantısı görülme olasılığının daha yüksek olması

• Varisli damarlar

Sanayileşmiş ülkelerde yaşayan yetişkinler arasında bu vitaminin eksikliğinin nadir olduğu düşünülmektedir. Bununla birlikte, yeni doğan bebekler ve süt çocukları, sindirim sistemlerinin K2 üretme yeteneğinden yoksun olması nedeniyle eksikliğe çok daha duyarlıdır.

Yetişkinler, bu sağlık durumlarından herhangi birinden muzdariplerse, K2 vitamini eksikliği geliştirme riski daha yüksektir:

• Crohn hastalığı, ülseratif kolit veya çölyak hastalığı gibi iltihaplı bağırsak hastalığı türleri de dahil olmak üzere sindirim sistemini etkileyen hastalıklar

• Kalori kısıtlaması veya yetersiz beslenme

• Aşırı alkol tüketimi/alkolizm

• Antiasitler, kan sulandırıcılar, antibiyotikler, aspirin, kanser tedavisi ilaçları, nöbet ilaçları ve yüksek kolesterol ilaçlarını içerebilen K2 emilimini engelleyen ilaçların kullanımı

• Kolesterol düşürücü statin ilaçları ve bazı osteoporoz ilaçları K2 dönüşümünü engelleyerek seviyeleri büyük ölçüde düşürebilir

• Uzun süreli kusma ve/veya ishal

Genellikle bugüne kadar K2 vitaminin fazla alınması ile ilgili önemli yan etkiler rapor edilmemiş olsa bile çok nadir olsa da K2 vitamini toksisitesi görülebilmektedir.

Bununla birlikte, çoğu insan için bu vitaminin günde üç kez 15 miligram gibi yüksek dozlarının bile genellikle güvenli olduğu bildirilmiştir.

K2 vitaminin potansiyel ilaç etkileşimleri yalnızca varfarin için rapor edilmiştir. Varfarin ve K vitamini takviyesinin beraber kullanımının kalp sorunlarını arttırabileceği bildirilmiştir.

Çok fazla K vitamini de kan pıhtılaşma bozukluğu olan kişilerde komplikasyonlara neden olabilmektedir.

K vitamini takviyesi alınması planlanıyorsa bunun için özellikle menaquinone (K2) içeren bir takviye olmasına dikkat edilmelidir.

• Magnezyum ve kalsiyum da aldığım için kemik ve dişlere taşıması açısından alınmalı.

• D vitamini ile birlikte kullanıyoruz, memnunuz.

• Bu vitamini 1 yıldır kullanıyorum. Çok memnunum. K2 Vitamini kemik yapımı ve sağlamlığının sürdürülmesinde ve arterlerde kalsiyum birikmesini önlemedeki rolü açısından önemli bir vitamin.

• Ateroskleroz hastasıydım. Bu vitamin sayesinde sağlığıma kavuştum. Bu vitamini herkese ancak damarlarında kalsiyum birikmesi (kalsifiye ateroskleroz = damar sertliği), yumuşak doku kalsifikasyonu (artroz = eklem kireçlenmeleri), kemik yoğunluğunda azalma, kemik erimesi (osteoporoz) olanlara özellikle öneririm.

• Annem için almıştım, memnunuz.

• Osteoporoz rahatsızlığım nedeniyle kullanıyorum. Kalsiyum ve D vitamini emilimini arttırıp kemiklere geçişini sağladığı için doktor tavsiyesi ile kullandığım bu ürünü kalsiyum ve D vitamini takviyesi alan herkesin kullanması gerektiğini düşünüyorum. Aksi halde, yani K vitamini almadığımız taktirde kalsiyum ve D vitamini almamızın pek bir anlamı olmuyor. Japonya'da yetişen Natto bitkisinin kökünden elde edilen bu ürün çok kaliteli K vitamini içeriyor.

• Yaralarım hızlı iyileşmiyor diye aldım, ama pek bir etkisi olmadı bende sanırım. Tüm şişeyi bitirdim, günde 1'er adet kullanarak. A, D, E ve K vitaminleri yağda çözünen vitaminler oldukları için içerken 1 kaşık zeytinyağıyla beraber içmek lazım aslında.

K2 vitamini ne işe yarar?

K2 vitamini, kalsiyumun kemiklere taşınmasına yardımcı olan ve kalsiyumun uygun yerlere gitmesini sağlayarak çeşitli hastalıkların riskini azaltmaya yardımcı olan bir vitamindir. Özellikle kemik sağlığı, dolaşım sistemi sağlığı ve kalp sağlığı için önemlidir.

K2 vitamini en çok nerede bulunur?

K2 vitamini, hayvansal gıdalarda bulunan bir vitamindir. Özellikle natto (fermente soya fasulyesi), fermente peynirler, karaciğer, yumurta sarısı ve bazı et ürünlerinde bulunur.

K2 vitamini eksikliği nasıl anlaşılır?

K2 vitamini eksikliği uzun vadede kemik sağlığı problemleri, kalsiyumun yanlış yerlere birikmesi ve damar sertliği gibi belirtilerle ilişkilendirilmiştir.

D vitamini neden K2 ile mi kullanılmalı?

D vitamini, kalsiyumun emilimini artırırken, K2 vitamini kalsiyumun doğru yerlere taşınmasına yardımcı olur. Bu nedenle D vitamini alırken K2 vitamini ile birlikte almak, kalsiyumun kemiklere gitmesini sağlamak için önemlidir.

K2 fazla alınırsa ne olur?

K2 vitamini genellikle aşırı alınması durumunda toksik etkilere neden olmaz. Ancak yine de aşırı tüketimden kaçınılmalıdır.

K2 vitamini kimler kullanamaz?

K2 vitamini çoğu insan için güvenlidir ancak herhangi bir sağlık durumu veya ilaç kullanımı varsa, önce bir sağlık profesyoneliyle konuşmak önemlidir.

K2 vitamini damar açar mı?

K2 vitamini damarların sağlığını destekleyerek damar sertliği riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Ancak bu doğrudan damar açıcı bir etkiye sahip olduğu anlamına gelmez.

K2 vitamini eksikliği hangi hastalıklara yol açar?

K2 vitamini eksikliği kemik sağlığı problemleri, osteoporoz, damar sertliği gibi hastalıklara yol açabilir.

K2 vitamini günde ne kadar alınmalı?

Yaş ve duruma bağlı olarak günde yaklaşık 90-180 mikrogram K2 vitamini almak gerekmektedir.