Paçuli yağı nedir? Faydaları nelerdir?
Yayınlanma tarihi: 6 Şubat 2023
Güncellenme tarihi: 22 Temmuz 2023
Yayınlanma tarihi: 6 Şubat 2023
Güncellenme tarihi: 22 Temmuz 2023
Paçuli yağı (tefarik yağı) Pogostemon cablin adlı bitkiden elde edilen bir yağ olup aromaterapide geniş bir kullanıma sahiptir. Tarihsel süreçte dini ve tıbbi amaçlarla kullanılmıştır.
Paçuli esansiyel yağı, Pogostemon cablin bitkisinin kurutulmuş yapraklarından buhar veya su ile distilasyonu ile üretilir. Yağı üretmek için bitkinin yaprak ve sapları toplanır ve kurumaya bırakılır. Daha sonra uçucu yağı çıkarmak için bir damıtma işlemine tabi tutulurlar.
Kendine özgü odunsu bir kokuya sahip olup kozmetikler ve parfümlerin vazgeçilmez ve değiştirilmesi zor bir bileşenidir. Nitekim bu yağın parfümeri için mevcut en önemli malzemelerden biri olduğu belirtilmiştir.
Paçuli bitkisi en fazla Endonezyada yetiştirilmekte ve yağı çıkarılarak tüm dünyaya ihraç edilmektedir.
Paçuli uçucu yağının bileşiminde onlarca farklı bileşen bulunmaktadır. Bu bileşenlerden başlıcaları şunlardır:
Paçuli uçucu yağının faydalarına dair kanıtların çoğu yalnızca birkaç çalışmada gösterilmiştir. Son yıllarda araştırmacılar, paçuli yağının birçok kullanımını ve faydasını aktif olarak araştırmaktadır. Aşağıda, bu araştırma bulguları özetlenmiştir.
Çalışmalar, paçuli yağının anti-inflamatuar (iltihap önleyici) etkiye sahip olduğunu göstermiştir.
Vücudun doğal inflamatuar göstergelerinden en önemlilerinden birisi şişmedir. Farelerde üzerinde yapılan bir araştırma, paçuli yağında bulunan bir bileşenin, farelerin pençelerinde ve kulaklarında kimyasal olarak indüklenen şişmeyi azalttığını göstermiştir.
Bağışıklık hücreleri, iltihaplanma sonucunda çeşitli kimyasallar üretir. Bir çalışmada makrofaj adı verilen bağışıklık hücrelerinin paçuli yağı ile ön işleme tabi tutulmasının, hücreler iltihap tarafından uyarıldığında üretilen bu moleküllerin miktarını düşürdüğünü bildirmiştir.
İltihap oluşumunu takiben, bağışıklık hücreleri iltihap bölgesine göç etmektedir. Kültür hücreleri ile yapılan bir araştırma, paçuli yağının nötrofil adı verilen bağışıklık hücrelerinin göçünü azalttığını bulmuştur.
Bu bulgular, paçuli uçucu yağı veya bileşenlerinin inflamatuar durumların tedavisinde kullanımı için umut vericidir. Nitekim paçuli yağı ile tedavi edilen sıçanların kolonlarında daha az hasar ve bağışıklık hücresi birikimi olduğunu gözlenmiştir.
2014 yılında yapılan bir çalışmada, farelerin cildine iki saat paçuli yağı uygulanmış ve daha sonra yaşlanmaya ve cilde zarar verebilecek ultraviyole radyasyona maruz bırakılmıştır. Çeşitli testler kullanarak paçuli yağının potansiyel koruyucu etkilerini değerlendirilmiştir.
Araştırmacılar, paçuli yağı ile tedavi edilen farelerde daha az kırışık oluşumu ve kolajen içeriğinde artış gözlenmiştir. Ancak aynı yararın insanlarda gözlemlenip gözlemlenmediğini görmek için daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.
Hastalığa neden olan bakteriler, bir konakçıyı etkili bir şekilde kolonize etmek ve savunmasının üstesinden gelmek için biyofilmler ve virülans faktörleri gibi yapıları kullanır. Nitekim bir araştırma, paçuli yağının, metisiline dirençli Staphylococcus aureus (MRSA) suşlarının biyofilmlerini ve bazı virülans faktörlerini bozabildiğini gözlemlemiştir.
Başka bir çalışma, paçuli yağı da dahil olmak üzere birkaç uçucu yağın bir karışımını incelemiştir. Araştırmacılar, karışımın Pseudomonas aeruginosa, Staphylococcus aureus ve Streptococcus pneumoniae gibi bakterilerin büyümesini engelleyip engellemediğini değerlendirdi. Karışım için gözlemlenen engelleme, genel olarak bir sıvı sabun için gözlenene benzerdi. Paçuli yağı, karışıma benzer şekilde tek başına P. aeruginosa’nın büyümesini engellemiş ve S. pneumoniae’nin büyümesini ise karışıma kıyasla daha iyi engellemiştir.
Paçuli yağı böcek öldürücü özelliklere sahiptir ve çeşitli çalışmalar, farklı böcek türleri üzerindeki etkisini değerlendirmiştir. Birçok böcek ilacı çevreye zarar verdiğinden, doğal böcek ilaçlarını kullanmak faydalıdır.
2008’de yapılan bir araştırma, diğer uçucu yağlarla karşılaştırılarak topikal olarak uygulandığında ev sineklerini öldürmede paçuli yağının etkili olduğunu bulmuştur.
Yapılan bir çalışmada, ticari olarak satılan birkaç uçucu yağın iki sivrisinek türü üzerindeki toksisitesi test edilmiştir. Bu çalışmada paçuli yağının en zehirli olduğu bulunmuştur. Ancak, kimyasal böcek ilaçlarına göre hala önemli ölçüde daha az toksik olduğunu görülmüştür.
Güçlü anti-bakteriyel ve balgam söktürücü özelliklere sahip paçuli esansiyel yağı, pek çok solunum problemi için oldukça önemlidir. Burun pasajındaki mukus ve romatizma birikintilerini temizlemeye yardımcı olur ve göğüs tıkanıklığından kurtulmayı sağlar.
Bu yağın yatıştırıcı doğası kuru, tahriş olmuş boğazın tedavisinde çok önemli bir rol oynar. Ayrıca astım, bronşit, sinüs, baş ağrısı ve farenjit için yardımcı olur.
Paçuli yağı, aromaterapide rahatlamak ve stresi azaltmak için kullanılır. Uçucu yağ ve bunların psikofizyolojik aktivite üzerindeki etkileri üzerine yapılan farklı çalışmaların derlemesi, paçuli yağının solunmasının bağıl sempatik aktivitede yüzde 40’lık bir azalma sağladığını ortaya koymuştur. Bu etkiyi ruh halini yükseltip ve rahatlamaya neden olmasından kaynaklandığı düşünülmektedir.
Paçuli yağı, odunsu, tatlı ve baharatlı olarak tanımlanabilecek karakteristik bir kokuya sahiptir. Bu nedenle parfüm, kozmetik ve tütsü gibi ürünlerde genellikle kullanılır.
Uçucu yağ kullanımı ile ilgili detaylı bilgileri Uçucu Yağlar Nasıl Kullanılır? 4 Temel Yöntem başlıklı yazımızda okuyabilirsiniz.
Paçuli yağı gibi uçucu yağlar kullanırken her zaman uygun seyreltme uygulanması izlemek önemlidir. Cilt uygulamasına yönelik çoğu uçucu yağ karışımı yüzde 1 ila 5 arasında uçucu yağ içermelidir.
Seyreltme kuralları için lütfen şu yazımızı okuyun: 3 Adımda Uçucu Yağ Seyreltme Kılavuzu
Cilt reaksiyonundan endişeleniyorsanız, paçuli yağını cildinize uygulamadan önce bir yama testi yapın. Topikal uygulamalar şu amaçlarla yapılabilmektedir.
Paçuli yağı, buhar inhalasyonu veya difüzör gibi yöntemlerle aromaterapik olarak aşağıdaki amaçlarla kullanılabilir.
Şekerler, unlu mamüller ve içecekler gibi gıdaları tatlandırmak için düşük konsantrasyonlarda aroma verici olarak pişirilen gıda formülasyonlarında kullanılabilir.
Paçuli yağı, cilde uygulandığında genellikle tahrişe veya alerjik bir tepkiye neden olmaz. Ancak, bir reaksiyon oluşması riskine karşı dikkatli olunmalıdır. Cilde asla seyreltilmemiş paçuli esansiyel yağı uygulanmamalıdır.
Hamileler ve emziren anneler tüm uçucu yağları doktorlarına danışarak kullanmalıdır. Ayrıca paçuli yağı kan pıhtılaşmasını etkileyebileceğinden, aşağıdaki kişiler paçuli yağı kullanmaktan kaçınmalıdır:
Önce bir sağlık uzmanına danışmadan asla herhangi bir uçucu yağ yemeyin veya içmeyin.
Paçuli yağı, difüzyon için sandal ağacı, bergamot, nane, sardunya, lavanta, gül ve adaçayı esansiyel yağları ile iyi uyumludur.
Tefarik yağı nedir?
Paçuli yağına Türkçe’de tefarik yağı da denmektedir.
Paçuli esansiyel yağı kokusu nasıl?
Paçuli yağı, odunsu, tatlı ve baharatlı olarak tanımlanabilecek karakteristik bir kokuya sahiptir
Paçuli yağı cilde nasıl kullanılır?
Cilt uygulamasında %1-5 seyreltilerek kullanılmalıdır
Paçuli yağı nasıl üretilir?
Pogostemon cablin adlı bitkidensu veya buhar distilasyonu ile üretilmektedir. Uçucu yağ üretimi ile ilgili detaylı bilgiye Uçucu Yağlar Nedir? Nasıl Üretilir? başlıklı yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Paçuli nerede yetişir?
Paçuli bitkisi; genelde Çin, Endonezya, Hindistan, Malezya, Tayland, Tayvan ve Vietnam civarlarında yetişmektedir.
Bu yorumlar çeşitli pazaryerlerinde rastgele seçilmiş paçuli yağı ürünleri için yapılmış yorumlardır:
Kişisel verileriniz, hizmetlerimizin daha iyi bir şekilde sunulması için mevzuata uygun bir şekilde toplanıp işlenir. Detaylı bilgi almak için Gizlilik Politikası'nı inceleyebilirsiniz.