Kara mürver ekstresi nedir? Faydaları nelerdir?

Kara mürver ekstresi nedir, faydaları nelerdir, nasıl ve ne kadar kullanılır, yan etkileri nelerdir, hangi ilaçlarla etkileşir sorularının cevabını yazımızda bulabilirsiniz.

Kara mürver ekstraktı, kara mürver bitkisinin (Sambucus nigra) çeşitli çözücüler içerisinde işlenerek sağlığa faydalı etken maddelerinin alındığı, konsantre bir özdür. Eğer sıvı formda satışa sunuluyor ise kara mürver ekstraktı, toz formda ise kara mürver ekstresi olarak adlandırılır.

Hastalık için tek bir çözüm olmasa da, kara mürver destekçileri, bu meyvenin çeşitli rahatsızlıklar için doğanın en çok yönlü çözümlerinden biri olduğunu iddia etmektedir.

Dünyada yaklaşık 30 tür yaşlı mürver bulunmaktadır. Avrupa versiyonu (Sambucus nigra olarak da bilinir) sağlık amacıyla en yaygın kullanılan türdür. Geçmişi MÖ 400 yıllarına kadar uzanmaktadır. “Tıbbın Babası” olarak adlandırışan Hipokrat, mürver ağacını “ilaç sandığı” olarak adlandırmıştır.

Günümüzde alternatif tıpta kara mürver, dünyanın en şifalı bitkilerinden biri olarak kabul edilmektedir.

Sambucus nigra 9 metreye kadar uzayabilir ve mürver çiçeği olarak bilinen küçük beyaz veya krem ​​renkli çiçek kümelerine sahiptir. Meyveler küçük siyah veya mavi-siyah demetler halinde bulunur.

Meyveler oldukça ekşidir ve yenmesi için pişirilmesi gerekir. Çiçeklerin hassas bir misket aroması vardır ve çiğ veya pişmiş olarak yenebilir.

Geleneksel tıpta kurutulmuş meyveler veya meyve suyu grip, enfeksiyonlar, siyatik, baş ağrıları, diş ağrısı, kalp ağrısı ve sinir ağrısının yanı sıra müshil ve idrar söktürücü olarak kullanılmıştır.

Ekstrakt eldesinin detaylarını öğrenmek için Bitki ekstreleri nasıl üretilir? başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

Mürver, antioksidanlarla dolu düşük kalorili bir besindir. 100 gram taze kara mürver meyvesi 73 kalori, 18 gram karbonhidrat 1 gramdan az yağ ve protein içermektedir.

Kara mürverin önemli kimyasal özellikleri:

• C vitamini bakımından zengindir. 100 g meyvede 35 mg C vitamini vardır ve bu günlük değerin %44’ünü oluşturur.
• Diyet lifi içeriği yüksektir. 100 g kara mürver, günlük değerin yaklaşık %25’i olan 7 gram lif içerir.
• İyi bir fenolik asit kaynağıdır. Bu bileşikler, vücuttaki oksidatif stresten kaynaklanan hasarı azaltmaya yardımcı olabilecek güçlü antioksidanlardır
• İyi bir flavonol kaynağıdır. Mürver, antioksidan flavonoller olan quercetin, kaempferol ve isorhamnetin içerir. Çiçekler, meyvelerden 10 kata kadar daha fazla flavonol içerir.
• Antosiyaninler açısından zengindir. Bu bileşikler meyveye karakteristik koyu siyah-mor rengini verir ve iltihap önleyici etkileri olan güçlü bir antioksidandır.

Sambucus nigra ekstresi tablet, yumuşak jel kapsüller ve sıvı halde bulunabilmektedir. Yasal olarak önerilen günlük doz bulunmamaktadır. Kara mürver, uzun zamandır yiyecek ve doğal ilaç olarak kullanılmaktadır.

Takviye, rahatsızlık semptomlarının ilk ortaya çıkışından en geç 48 saat sonra başlamalıdır. Bununla birlikte, belirli tıbbi durumları tedavi etmek için uygun dozaj konusunda evrensel öneriler yoktur.

Genel bir kural olarak, takviye edici gıda üreticisinin tavsiye ettiği dozaj aşılmamalıdır. Birçok ticari şurup üreticisi, soğuk algınlığı veya grip semptomlarını tedavi etmek için günde 250-400 mg kara mürver ekstraktı kullanımını önermektedir.

Formülasyonlar ve ürünler farklılık gösterebileceğinden, güvenli ancak etkili bir miktar aldığınızdan emin olmak için sağlık uzmanı tavsiyesine ve üretici yönergelerine uyulmalıdır.

Mürverin sağlık yararlarının çoğu içerdiği antosiyaninlere atfedilmektedir. Antioksidan olarak antosiyaninler, DNA düzeyinde hücrelere zarar veren serbest radikalleri temizleyerek çalışır. Ayrıca, belirli yaygın enfeksiyonların şiddetini önleyebilecek veya azaltabilecek antiviral özelliklere de sahiptir.

Mürver ayrıca, vücudun bağışıklık tepkisini arttırarak şişmeyi ve ağrıyı azaltan iltihap önletici etkiler göstermektedir.

4.1 Soğuk algınlığı ve Grip

Kara mürver suyu şurubu, virüslerin neden olduğu soğuk algınlığı ve gribi tedavi etmek için yüzyıllardır kullanılmıştır. Şurubun, ilk semptomlardan sonraki 48 saat içinde alındığında enfeksiyonun şiddetini ve süresini azalttığına inanılmaktadır. Küçük çalışmalardan elde edilen bazı ön kanıtlar bu iddiayı desteklemektedir.

Hem soğuk algınlığı hem de grip için kara mürver ekstraktının etkilerini araştıran bir çalışma, meyvenin üst solunum yolu semptomlarını önemli ölçüde azalttığını göstermiştir.

Avustralya’dan bir araştırma, 312 uzun mesafeli havayolu yolcusu arasında, uçuşlarından 10 gün önce ve beş gün sonra kara mürver özü kullananların, soğuk algınlığından kaynaklanan hasta günlerinin, yapmayanlara göre yüzde 50 daha az olduğunu bildirmiştir. Ayrıca, mürver kullanan yolcuların üst solunum yolu semptomlarının değerlendirilmesine göre daha az şiddetli soğuk algınlığı yaşadıkları gözlenmiştir.

Kara mürverin yapamadığı şey, soğuk algınlığı riskini azaltmaktır. Bir çalışmada hem kara mürver grubu hem de plasebo grubu aşağı yukarı aynı sayıda enfeksiyon yaşamıştır. Bununla birlikte, başka bir araştırma, kara mürverin bir bağışıklık tepkisini uyararak grip enfeksiyonunu önlemeye yardımcı olabileceğini belirlemiştir.

4.2 Kabızlık

Kara mürver ile hazırlanan çayı tüketmek kabızlığın tedavisine yardımcı olabilir. Bu müshil etkisi, mürverde antrakinon olarak bilinen bir bileşiğe atfedilir.

Başka bitkilerde de bulunan antrakinon, bağırsaklardaki suyun emilimini engeller. Bu, bağırsak basıncını arttırır ve bağırsağın temizlenmesini teşvik etmek için kas kasılmalarını uyarır.

Mürverin müshil özellikleriyle ilgili çok az tıbbi literatür olmasına rağmen, beş güne kadar kullanıldığında güvenli görünmektedir.

4.3 Ağrı kesici

Antosiyaninlerin iltihabı azalttığı bilinmektedir. Mürverde bulunan antosiyaninler, vücudun bağışıklık hücreleri tarafından nitrik oksit üretimini engelleyerek bunu yaparlar. Nitrik oksit, yaralanma veya hastalığa yanıt olarak iltihaplanmayı tetikleyen bir sinyal molekülü görevi görür. Kara mürver ekstresi bu yanıtı baskılayarak ağrı ve şişliği giderir.

Topikal mürver tentürleri ve merhemleri geleneksel tıpta diş ağrısı, kesikler, çürükler ve yanıkları tedavi etmek için uzun süredir kullanılmaktadır. Kara mürver şurubunun siyatik ve diğer nöropatik ağrı biçimlerini tedavi edebileceğini iddia edenler bile var.

Ancak, kara mürverin insanlarda anti-inflamatuar veya analjezik (ağrı giderici) faydalarını araştıran az sayıda çalışma yapılmıştır.

4.4 Yüksek antioksidan aktivite

Normal metabolizma sırasında vücutta birikebilen zararlı moleküller oluşabilir. Bu moleküller oksidatif strese neden olarak, tip 2 diyabet ve kanser gibi hastalıklara yol açabilir.

Antioksidanlar, bu reaktif molekülleri uzaklaştırmaya yardımcı olan doğal bileşenlerdir. Araştırmalar, antioksidanca yüksek diyetlerin kronik hastalıkları önlemeye yardımcı olabileceğini göstermektedir.

Kara mürver bitkisinin çiçekleri, meyveleri ve yaprakları mükemmel antioksidan kaynaklarıdır. Örneğin, meyvelerde bulunan antosiyaninlerden biri, E vitamininin 3,5 katı antioksidan gücüne sahiptir.

15 farklı çilek çeşidini karşılaştıran bir çalışma ve şarap türlerini karşılaştıran başka bir çalışma, kara mürverin en etkili antioksidanlardan biri olduğunu göstermiştir.

Bir çalışma, 400 mL mürver suyu içtikten 1 saat sonra insanlarda antioksidan durumunun düzeldiğini bulmuştur. Sıçanlarda yapılan bir başka çalışma, mürver ekstraktının iltihabı ve oksidatif doku hasarını azaltmaya yardımcı olduğunu bildirmiştir.

4.5 Kalp sağlığı

Kara mürver, kalp ve kan damarı sağlığının bazı belirteçleri üzerinde olumlu etkilere sahiptir.

Araştırmalar kara mürver suyunun kandaki yağ seviyesini ve kolesterolü düşürebileceğini göstermiştir. Ayrıca, antosiyaninler gibi flavonoidlerce yüksek bir diyetin kalp hastalığı riskini azalttığı bulunmuştur.

Nitekim, yüksek kolesterolü olan farelerde yapılan bir araştırma, kara mürver içeren bir diyetin, kandaki değil, ancak karaciğer ve aorttaki kolesterol miktarını azalttığını bildirmiştir.

Daha ileri araştırmalar, mürverden elde edilen polifenolleri içeren gıdalarla beslenen sıçanların kan basıncında düşüş olduğunu bulmuştur. Ayrıca mürver, kandaki ürik asit seviyelerini azaltmaktadır. Yüksek ürik asit, artan kan basıncı ve kalp sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerle bağlantılıdır.

Kara mürver, insülin salgısını artırabilir ve kan şekeri seviyelerini iyileştirebilir. Tip 2 diyabetin kalp ve damar hastalıkları için önemli bir risk faktörü olduğu göz önüne alındığında, bu durumların önlenmesinde kan şekeri yönetimi önemlidir. Ayrıca, kara mürver verilen diyabetli sıçanlar üzerinde yapılan araştırmalar, kan şekeri kontrolünün iyileştiğini göstermiştir.

4.6 Eklem sağlığı

Kara mürver, artrit gibi durumlarla ilişkili eklem ağrılarını hafifletmeye yardımcı olmak için bitkisel tıpta kullanılır. Bu kullanımı destekleyen kanıtların çoğu, kara mürverin antosiyanin içeriğine ve bunların oksidatif stres ve inflamasyonu yönetmedeki rolüne dayanmaktadır.

İnsanlar üzerinde az sayıda çalışma yapılmış olmasına rağmen, antosiyaninlerin, proinflamatuar proteinlerin üretimini ve aktivitesini inhibe ederek ve ayrıca oksidatif stresten kaynaklanan doku hasarını azaltarak eklem iltihabı ağrısını azalttığına inanılmaktadır.

Ekstrakt kullanmaya ilk defa başlayacak kişilerin daha düşük dozla başlaması ve zamanla dozu arttırması önerilir. Açlık durumunun etkilerini bildiren herhangi bir bulgu yoktur. Bu nedenle aç veya tok olarak kullanılabilir.

Günlük önerilen doz (250-400 mg) tek seferde ya da gün içine bölünerek kullanılabilir.

Kara mürverin bazı umut verici faydaları olsa da, tüketimiyle ilgili bazı tehlikeler de vardır. Meyve kabuğu, olgunlaşmamış meyveler ve tohumlar, lektin olarak bilinen ve çok fazla yenildiğinde mide sorunlarına neden olabilen bir madde içerir.

Ayrıca kara mürver bitkisi, bazı durumlarda siyanür salabilen siyanojenik glikozitler adı verilen maddeler içerir. Bu, kayısı çekirdeği ve bademde de bulunan bir toksindir. 100 gram taze meyvede 3 mg siyanür ve 100 gram taze yaprakta 3-17 mg siyanür vardır.

Bununla birlikte, ticari ekstraktlar ve ısıl işlem görmüş meyveler siyanür içermez, bu nedenle bunları tüketmekten kaynaklanan ölüm raporları yoktur. Kara mürverin pişmemiş meyvelerini, yapraklarını, kabuğunu veya köklerini yeme belirtileri mide bulantısı, kusma ve ishali içerir.

6.1 İlaç Etkileşimleri

Kara mürver özleri, bağışıklık sistemini baskılamak için tasarlanmış ilaçlarla etkileşime girerek etkinliklerini azaltabilir. Bu ilaçların etken maddeleri şunlardır:

• Mikofenolat
• Kortikosteroid ilaçlar
• Azatioprin
• Muromonab-CD3
• Takrolimus
• Sirolimus
• Siklosporin
• Basiliximab
• Daklizumab

Bağışıklık sistemi üzerindeki etkilerinden dolayı, otoimmün bozukluğu olan kişilerde doktor yönlendirmesi olmadan kara mürver ekstraktı içeren takviyeleri uzun süreli kullanımdan kaçınılmalıdır.

6.2 Hamilelikle Olası Etkileşimler

Kara mürver, hamile veya emziren kadınlar için önerilmez. Bu gruplarda herhangi bir olumsuz olay rapor edilmemekle birlikte, güvenli olduğunu doğrulamak için yeterli veri yoktur.

Kara mürver Türkiye’de nerede yetişir?

Ülkemizde Marmara, Karadeniz ve Ege Bölgesi’nde yetiştirilmektedir.

Kara mürver kimler kullanmamalı?

Bağışıklığı baskılayan ilaç kullananlar, hamileler ve emziren anneler kullanmamalıdır.

Bu yorumlar çeşitli pazaryerlerinde rastgele seçilmiş glukozamin ürünleri için yapılmış yorumlardır:

• Kırgınlık hissettiğimde kullandığım bir üründü. Hemen toparlıyor direncinizi.
• Hastalanacağınizı hissettiğinizde hemen alırsanız işe yarıyor. Üst solunum yolu ile alakalı durumlarda tavsiye ederim.
• İlk olarak eşime doktor tavsiyesi ile almıştık. 3 kere üstüste grip olup bir türlü iyileşemeyen eşim bu takviye sayesinde iyileşti. Ezcanelere göre fiyatı çok iyi ve bağışıklığı gerçekten güçlendirdiğini düşünüyorum
• Hasta olduğumda beni ayakta tutan şey ♥️Covid olduğum süreçte hep kullandım bağışıklığa inanılmaz etkisi var tavsiye ediyorum
• Çok iyi ben çalışırken gün içinde yorgunluk uykusuzluk hissediyordum şimdi ise içtikten sonra gayet mutluyum gerçekten insanın takviye alması gerekiyormuş
• bağışıklık üzerinde çok etkili biraz boğazım acidiginda kendimi halsiz hasta hissettiğimde hemen alıyorum etkisini hemen gösteriyor
• Covid çok zor, halk arasında kara mürverli ilaçların covide karşı koruyucu olduğu söyleniyor bilimsel bişey duymadım yalnız. Kronik hastalığınız vb varsa bu tarz ürünleri doktor kontrolünde kullanın. Alınabilir.
• Özellikle grip ve öksürük gibi durumlarda Vücut direncini arttıran muhteşem bir ürün, tavsiye ederim
• Mükemmel bağışıklık güçlendirici helal bitkisel takviye. Tok karna günde bir kez alıyorum. 1 yıldır kullanıyorum. Gerçekten vücudunuzun direncini arttırıyor.
• Ben genelde grip olduğumda ya da hasta olacağımı hissettiğim zaman kullanıyorum. Çok işe yarıyor

İlginizi çekebilecek diğer ekstraktlar:

• Zeytin yaprağı
• Burdock root (Dulavratotu kökü)

Güncel bilgilendirmeler için Instagram hesabımızı takip edebilirsiniz. Buraya tıklayın