Glutatyon Faydaları: Güçlü Antioksidan Desteği

En güçlü antioksidanlardan birisi olan glutatyon, günümüzde tıp çevrelerinin en popüler konularından birisidir. Bu güçlü molekülü ele alan binlerce bilimsel makale bulunmaktadır.

Günümüzde uzmanlar kronik stres, çevresel toksinler ve aşırı antibiyotik kullanımı da dahil olmak üzere çeşitli nedenlerden dolayı antioksidan eksikliğinin endişe verici boyutlara ulaştığını öne sürmektedir.

Glutatyon, bağışıklık sistemimiz ve uzun ömürlülük de dahil olmak üzere sağlığımızın birçok yönü için kritik öneme sahiptir. Bu nedenle, vücudumuzdaki glutatyon seviyesinin arttırılması, sağlıklı olma halinin devamını sağlaması açısından son derece önemlidir.

Glutatyon, vücutta birçok hayati rol oynayan üç anahtar amino asitten oluşan bir peptittir. Uzun ömür araştırmacıları, sağlığımız için o kadar önemli olduğunu ileri sürmektedir ki, hücrelerimizdeki glutatyon seviyesi ne kadar yaşayacağımızın bir belirleyicisi haline gelmektedir.

Glutatyonu sağlık için bu kadar önemli yapan nokta, onun vücudumuzdaki her hücre tarafından üretiliyor olmasıdır. Montreal'deki McGill Üniversitesi'nden emekli cerrahi profesörü Gustavo Bounous'un sözleriyle, "Vücudun en önemli antioksidanıdır çünkü hücrenin içindedir."

Sağlıklı bir bağışıklık sistemini korumak için kesinlikle gerekli olmasına rağmen, teknik olarak "temel bir besin" değildir çünkü vücut onu L-sistein, L-glutamik asit ve glisin amino asitlerinden oluşturabilir.

Glutatyon sülfür molekülleri içerir, bu nedenle sülfür oranı yüksek gıdalar vücuttaki doğal üretimini artırmaya yardımcı olabilir. Bu gıdalar;

• Brokoli, karnabahar, Brüksel lahanası ve Çin lahanası gibi turpgillerden sebzeler
• Sarımsak ve soğan gibi sebzeler
• Yumurta
• Fındık
• Baklagiller
• Balık ve tavuk gibi yağsız protein
• Devedikeni sütü
• Keten tohumu
• Guso deniz yosunu
• Peynir altı suyu

Vücuttaki glutatyon seviyesi uykusuzluktan da olumsuz etkilenir. Düzenli olarak yeterince dinlenmek glutatyon seviyelerin artmasına yardımcı olabilir.

1. Oksidatif stresi azaltır

Oksidatif stres, serbest radikallerin üretimi ile vücudun bunlarla mücadele etme yeteneği arasında bir dengesizlik olduğunda ortaya çıkar. Çok yüksek oksidatif stres seviyeleri birçok hastalığın habercisi olabilir. Bunlar arasında diyabet, kanser ve romatoid artrit yer alır. Glutatyon, oksidatif stresin etkisini ortadan kaldırmaya yardımcı olur ve bu da hastalıkları azaltabilir.

Journal of Cancer Science and Therapy'de yer alan bir makalede, glutatyon eksikliğinin oksidatif stres seviyelerinin artmasına neden olduğu ve bunun da kansere yol açabileceği belirtilmiştir. Ayrıca, yüksek glutatyon seviyelerinin antioksidan seviyelerini ve kanser hücrelerinde oksidatif strese karşı direnci artırdığı belirtilmiştir.

2. Sedef hastalığını iyileştirebilir

Bir çalışma, peynir altı suyu proteininin (20 gram) ağızdan verildiğinde, ek tedavi olsun ya da olmasın sedef hastalığını iyileştirdiğini göstermiştir. Bu etkinin peynir altı suyu proteininin glutatyon seviyelerini artırmasından kaynaklandığı belirtilmiştir.

3. Alkolik ve alkolik olmayan yağlı karaciğer hastalığında hücre hasarını azaltır

Karaciğerdeki hücre ölümü, glutatyon da dahil olmak üzere antioksidanların eksikliğiyle daha da kötüleşebilir. Bu durum hem alkolü kötüye kullananlarda hem de kullanmayanlarda yağlı karaciğer hastalığına yol açabilir. Glutatyonun, alkolik ve alkolik olmayan kronik yağlı karaciğer hastalığı olan bireylerin kanındaki protein, enzim ve bilirubin seviyelerini iyileştirdiği gösterilmiştir.

Bir çalışma, glutatyonun yağlı karaciğer hastalığı olan kişilere intravenöz olarak yüksek dozlarda verildiğinde etkili olduğunu bildirmiştir. Çalışmaya katılanlar ayrıca karaciğerdeki hücre hasarının bir belirteci olan malondialdehitte azalma göstermiştir.

Başka bir çalışma, ağızdan uygulanan glutatyonun, proaktif yaşam tarzı değişikliklerini takiben alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı olan kişiler üzerinde olumlu etkileri olduğunu bulmuştur. Bu çalışmada, glutatyon dört ay boyunca günde 300 miligramlık bir dozda takviye formunda sağlanmıştır.

4. Yaşlı bireylerde insülin direncini iyileştirir

İnsanlar yaşlandıkça daha az glutatyon üretirler. Araştırmacılar, glutatyonun yaşlı bireylerde kilo yönetimi ve insülin direncindeki rolünü araştırmak için hayvan ve insan çalışmalarının bir kombinasyonunu kullanmışlardır. Çalışma bulguları, düşük glutatyon seviyelerinin daha az yağ yakımı ve vücutta daha yüksek oranda yağ depolanması ile ilişkili olduğunu göstermiştir.

Yaşlı deneklerin diyetlerine sistein ve glisin eklenerek iki hafta içinde yükselen glutatyon seviyeleri insülin direncini ve yağ yakımını artırmıştır.

5. Periferik arter hastalığı olan kişiler için hareketliliği artırır

Periferik arter hastalığı, periferik arterler plak tarafından tıkandığında ortaya çıkar. En sık bacaklarda görülür. Bir çalışma, glutatyonun dolaşımı iyileştirdiğini ve katılımcılarının daha uzun mesafeler boyunca ağrısız yürüme yeteneğini artırdığını bildirmiştir.

6. Parkinson hastalığının semptomlarını azaltır

Parkinson hastalığı merkezi sinir sistemini etkiler ve titreme gibi semptomlarla tanımlanır. Şu anda tedavisi yoktur. Eski bir çalışmada intravenöz glutatyonun titreme ve katılık gibi semptomlar üzerindeki olumlu etkilerini rapor edilmiştir.

Glutatyonun Parkinsonu iyileştirici etkileri ile ilgili daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmakla birlikte, bu vaka raporu glutatyonun semptomları azaltmaya yardımcı olabileceğini ve bu hastalığa sahip kişilerde yaşam kalitesini artırabileceğini düşündürmektedir.

7. Otoimmün hastalığa karşı savaşmaya yardımcı olabilir

Otoimmün hastalıkların neden olduğu kronik enflamasyon oksidatif stresi artırabilir. Bu hastalıklar arasında romatoid artrit, çölyak hastalığı ve lupus bulunur.

Bir çalışmaya göre, glutatyon vücudun immünolojik tepkisini uyararak ya da azaltarak oksidatif stresi azaltmaya yardımcı olur. Otoimmün hastalıklar belirli hücrelerdeki mitokondrilere saldırır. Glutatyon, serbest radikalleri ortadan kaldırarak hücre mitokondrilerini korumaya çalışır.

8. Otizmli çocuklarda oksidatif hasarı azaltabilir

Medical Science Monitor'da bildirilen bir klinik çalışma da dahil olmak üzere çeşitli çalışmalar, otizmli çocukların beyinlerinde daha düşük glutatyon seviyesi ve buna bağlı olarak daha yüksek oksidatif hasar tespit etmişlerdir. Bu durum, otizmli çocuklarda cıva gibi maddelerden kaynaklanan nörolojik hasara karşı duyarlılığı arttırmaktadır.

Yaşları 3 ila 13 arasında değişen çocuklar üzerinde yapılan sekiz haftalık klinik çalışmada glutatyonun oral veya transdermal uygulamaları kullanılmıştır. Her iki gruptaki çocuklar sistein, plazma sülfat ve tam kan glutatyon seviyelerinde iyileşme göstermiştir.

9. Kontrolsüz diyabetin etkisini azaltabilir

Diyatbete neden olan uzun süreli yüksek kan şekeri, glutatyon miktarının azalmasıyla ilişkilendirilmektedir. Bu durum oksidatif strese ve doku hasarına yol açabilir. Bir çalışma, sistein ve glisin ile diyet takviyesinin glutatyon seviyelerini artırdığını göstermiştir. Ayrıca yüksek şeker seviyelerine rağmen kontrolsüz diyabeti olan kişilerde oksidatif stresi ve hasarı azaltmıştır. Çalışmaya katılanlara iki hafta boyunca günde kilogram başına 0,81 milimol (mmol/kg) sistein ve 1,33 mmol/kg glisin verilmiştir.

10. Solunum hastalığı semptomlarını azaltabilir

N-asetilsistein, astım ve kistik fibrozis gibi durumların tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. Bir inhalant olarak, mukusu inceltmeye ve daha az macunsu hale getirmeye yardımcı olur. Ayrıca iltihaplanmayı da azaltır. N-asetilsistein glutatyonun bir yan ürünüdür.

Glutatyon araştırmalarının en umut verici alanlarından biri de kanserde oynadığı roldür. Cell Biochemistry and Function'da yayınlanan 2004 tarihli önemli bir çalışmada, "Bir dizi kemoterapötik ilaca direnç kazandırarak", "tümör hücrelerindeki yüksek glutatyon seviyelerinin kemik iliği, göğüs, kolon, gırtlak ve akciğer kanserlerinde bu hücreleri koruyabildiği" vurgulanmaktadır.

Bunun tersi de doğrudur. Bazı araştırmacılara göre, glutatyon eksikliği nedeniyle hücreler oksidatif strese karşı daha savunmasız olmakta ve bu da kanser gelişimini arttırmaktadır. Aslında, giderek artan sayıda araştırmacı nörolojik hastalıklar ve kanserdeki artışı glutatyon eksikliğine bağlamaktadır.

Kimse glutatyonun bu hastalarda neden tükendiğini ve kanserle mücadelede neden bu kadar etkili olduğunu kesin olarak bilmediğinden, bazıları sağlığa faydalarını sorgulamaktadır. Hatta bazıları size zarar verebileceğini ileri sürmektedir.

Hücrelerimiz tarafından doğal olarak üretilen glutatyonun, doğal kaynaklardan takviye edildiğinde "aşırı dozda" alındığına dair herhangi bir kanıt bulunmamaktadır. Bununla birlikte, olası glutatyon yan etkilerinden birini vurgulayan klinik bir çalışmada bildirildiğine göre; nebülizör yoluyla solunduğunda astımı olan kişilerin solunum yollarını daraltabileceğidir.

Bilim insanlarının, vücudun sentetik glutatyon takviyesine nasıl tepki verdiğinden emin olmadıklarını ve şu anda standartlaştırılmış güvenli bir glutatyon dozu bulunmadığını belirtmek de önemlidir.

Lipozomal glutatyon, fosfolipid adı verilen küçük yağ molekülleri içinde kapsüllenmiş bir glutatyon formudur. Lipozomal yapının hücresel yapılara benzerliği sayesinde daha fazla takviye emilimine izin vermekte ve vücuttaki hücrelere iletimi kolaylaştırmaktadır. Ayrıca serbest radikallerin zararlarına karşı korumaya yardımcı olarak normal glutatyondan daha da etkili bir antioksidan olmasını sağlamaktadır. Ek olarak, lipozomal glutatyon enjekte edilebilir glutatyon formlarından daha kolay uygulandığında sıkça tercih edilmektedir.

İndirgenmiş glutatyon hapları genellikle yemekle birlikte alınır ve doğrudan kan dolaşımına emilir. Öte yandan lipozomal glutatyon, yutulduğunda vücudumuzun emmesini kolaylaştıran kapsüllenmiş moleküller içerir. Her iki takviye şekli de genel sağlığı desteklemeye yardımcı olabilir. Ancak indirgenmiş glutatyonun emilimi daha düşüktür.

ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü (NIH) glutatyon eksikliğinin nadir görülen bir hastalık olduğunu bildirmektedir. Ancak bunun tam tersini söyleyen saygın kaynakların sayısı giderek artmaktadır.

Glutatyon eksikliğinin belirtileri nelerdir? Glutatyon sentetaz eksikliği, her bir vakaya bağlı olarak hafif, orta veya şiddetli bir hastalık olabilir.

Bu eksikliğin bazı belirti ve semptomları arasında anemi, vücutta çok fazla asit birikmesi (metabolik asidoz), sık enfeksiyonlar ve beyindeki sorunların neden olduğu semptomlar (nöbetler, zihinsel engellilik ve koordinasyon kaybı dahil) yer almaktadır.

Glutatyon artırıcı gıdalar açısından zengin bir diyet herhangi bir risk oluşturmaz. Ancak takviye almak herkes için tavsiye edilmeyebilir. Olası yan etkiler şunları içerebilir:

• Karın krampları

• Şişkinlik

• Bronş daralması nedeniyle nefes almada güçlük

• Döküntü gibi alerjik reaksiyonlar

• Henüz 1 ay olmadı kullanmaya başlayalı, fakat cildimde pozitif yönde bir değişim farkettim. Daha mutluyum ve enerjik hissediyorum. Alfa lipoik asit ile birlikte kullandım. Sabahları erkenden uyanıyorum.

• Tek başına değil de C vitamini ile birlikte kullandım, iyi geldi bana.

• Annem için alıyorum, doktor kullanmasını söylemişti. İçtiğinde kendini daha iyi hissediyor, işe yarıyormuş.

• Cildim için aldım, memnun kaldım.

• Düzenli kullandığımda kendimi sanki daha enerjik ve mutlu hissediyorum.

• Spor günlerimde kullanıyorum, kas güçlendirmeleri için.

• 3 haftadır kullanıyorum, bir etkisini görmedim henüz ama sanırım 2 ay kullanmak gerekiyor etki görmek için.

• Yarıyor mu yaramıyor mu pek bilmiyorum.

• Glutatyon bir mucize gibi, kullandığım andan itibaren cildimde harika bir enerji ve gençlik başladı.

• Annem için aldım, tansiyon, tiroid, sinir sistemi ilaçları alıyor ve çok uykusu geliyor yan etkilerinden dolayı, iyi geldiğini söyledi. Tekrar alıyorum. Yaşlılıkta önemli bu ek gıda, detoks yapma özelliği azaldığı için vücudun.

• Bir kutu bitti. Etkisini pek anlayamadım henüz. Belki daha uzun süreli kullanılması gerekiyordur. Ozon tedavisi ile birlikte kullanmaya başlamıştım. Doktorum serum ile uygulanmasının daha etkili olacağını söyledi.

• DEHB için kullanırken, cildime hissedilir ve görülür şekilde iyi geldiğini fark ettim. Cilt sorunu olanlar da deneyebilir belki. DEHB için aynı anda birçok besin desteğine başladım, çok az bir düzelme oldu ama hangisindendir bilemiyorum. Bazı doktorların cilt hastalarına, sedef egzama vs. tavsiye ettiğini okudum ama akademik çalışmalara bakmadım. Deneyeni de görmedim, o yüzden temkinli yaklaşmak lazım.

• Doktor tavsiyesiyle kullanmaya başladım, metabolizmamı hızlandırdı.

• Çok ağır grip geçirdiğim bir dönemde beni 2 günde topladı. Gerçekte bağışıklığı anında güçlendiriyor.

• Covid döneminde elimiz ayağımız oldu.

• Cilt doktorumun leke tedavimde verdiği takviye ürün, çok memnun kaldım.

• Fibromiyalji için aldım, kullanır kullanmaz etkisini gördüm.

Glutatyon ne işe yarar?

Glutatyon, vücutta doğal olarak bulunan bir antioksidandır. Serbest radikalleri nötralize ederek hücreleri oksidatif strese karşı korur. Bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olabilir, hücresel sağlığı destekleyebilir ve detoksifikasyon süreçlerine katkı sağlayabilir.

Glutatyon eksikliği nasıl belli olur?

Glutatyon eksikliği genellikle genel yorgunluk, düşük enerji seviyeleri, bağışıklık sistemi zayıflığı, cilt problemleri ve hücresel hasar gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Ancak bu belirtiler başka sağlık sorunlarına da işaret edebilir, bu nedenle kesin teşhis için doktora danışılmalıdır.

Glutatyon en çok nerede bulunur?

Glutatyon, brokoli, lahana, ıspanak gibi sebzelerde, turunçgillerde, avokado, sarımsak gibi besinlerde ve sığır eti gibi hayvansal kaynaklarda doğal olarak bulunur.

Glutatyon nedir nasıl uygulanır?

Glutatyon, takviye olarak kapsül veya enjeksiyon formunda kullanılabilir. Enjeksiyonlar daha hızlı bir etki sağlayabilir, ancak uygulama şekli kişisel tercih ve sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir.

Glutatyon kimlere uygulanmaz?

Glutatyon tedavisi kullanmadan önce mutlaka bir doktora danışılmalıdır. Hamileler, emziren anneler, kronik hastalığı olanlar ve bazı ilaçları kullananlar gibi özel durumları olan bireyler glutatyon tedavisi konusunda dikkatli olmalıdır.

Glutatyon yan etkileri nelerdir?

Glutatyon takviyeleri genellikle iyi tolere edilir, ancak bazı kişilerde karın krampları, şişkinlik, bronş daralması nedeniyle nefes almada güçlük ve döküntü gibi alerjik reaksiyonlar gibi yan etkiler görülebilir.

Glutatyon kaç günde etkisini gösterir?

Glutatyonun etkisi kişiden kişiye değişebilir. Bazı insanlar kısa süre içinde etki hissedebilirken, diğerlerinde etki daha uzun sürede görülebilir.

Glutatyon cildi beyazlatır mı?

Glutatyonun cildi beyazlatma etkisiyle ilgili bilimsel olarak kesin kanıtlar bulunmamaktadır. Bu tür iddiaların sağlık açısından güvenli olup olmadığı konusunda doktor tavsiyeleri önemlidir.

Ağızdan alınan glutatyon işe yarar mı?

Ağızdan alınan glutatyon takviyelerinin emilimi sınırlı olabilir çünkü mide asidi ve sindirim süreçleri nedeniyle etkileri azalabilir. Ancak lipozomal glutatyon takviyeleri daha iyi emilime sahiptir.