Glukozamin nedir? Glukozamin ne işe yarar?
Yayınlanma tarihi: 6 Şubat 2023
Güncellenme tarihi: 29 Ağustos 2023
Yayınlanma tarihi: 6 Şubat 2023
Güncellenme tarihi: 29 Ağustos 2023
Bu yazımızda glukozamin nedir, glukozamin faydaları nelerdir, nasıl ve ne zaman kullanılır, yan etkileri nelerdir konularını detaylı şekilde bulabilirsiniz. Ayrıca glukozamin hakkında sıkça sorulan soruların cevaplarına ulaşabilirsiniz.
Glukozamin, insan vücudunda doğal olarak bulunan amino-şeker yapısında bir kimyasaldır. Eklem sıvında yoğun olarak bulunur. Glucosamine bazı besinlerde de doğal olarak bulunmaktadır. Örneğin, diyet takviyelerinde kullanılan glukozamin genellikle kabuklu deniz hayvanlarının kabuklarından elde edilir. Glukozamin laboratuvarda sentezleme yoluyla üretilebilmektedir.
Glukozamin sülfat, glukozamin hidroklorür ve N asetil glukozamin olmak üzere 3 farklı formu vardır. Bu farklı kimyasal formlar besin takviyesi olarak alındığında aynı etkileri göstermemektedir. Glukozamin üzerine gerçekleştirilen bilimsel araştırmaların çoğu glukozamin sülfat üzerine yoğunlaşmıştır.
Glukozamin sülfat ve glukozamin hidroklorür en yaygın olarak osteoartrit (kireçlenme) için kullanılmaktadır. Ancak bilimsel çalışmalarda birçok farklı faydası da gözlenmiştir.
Glukozamin genellikle çeşitli inflamatuar durumların semptomlarını tedavi etmek için takviye edici gıda olarak kullanılır. Bir laboratuvar çalışması, kemik oluşumunda yer alan hücrelere glukozamin uygulandığında önemli bir anti-inflamatuar etki gösterdiği belirlemiştir.
Glucosamine üzerine yapılan araştırmaların çoğu, vücudunuzun sağlıklı kıkırdak üretimi ve bakımında da yer alan glukozamine benzer bir bileşik olan kondroitin ile aynı anda takviye etmeyi çalışmaktadır.
200’den fazla kişide yapılan bir araştırma, glukozamin takviyesinin inflamasyonun iki spesifik biyokimyasal belirtecini azalttığını göstermiştir. Aynı çalışma, kondroitin ile beraber glukozamin alan kişilerde bu inflamatuar belirteçlerde daha yüksek bir azalma sağladığını da gözlemiştir.
Diğer çalışmalar bu bulguları güçlendirmektedir. Bu nedenle, sonuçların tek başına glukozamin tarafından mı yoksa birlikte alınan her iki takviyenin bir kombinasyonu tarafından mı kaynaklandığı belirsizliğini korumaktadır
Sonuç olarak, glukozaminin nasıl çalıştığı tam olarak anlaşılamamış olmasına rağmen, özellikle kondroitin ile birlikte kullanıldığında iltihabı azaltabileceğini göstermektedir.
Glukozaminin doğal olarak başlıca rollerinden biri, eklemlerin arasındaki dokuların sağlıklı gelişimini desteklemektir. Kıkırdak, eklemlerin birleştiği yerde kemiklerin uçlarını kaplayan düz beyaz bir doku türüdür.
Bu tür doku – sinovyal sıvı adı verilen bir yağlayıcı sıvı ile birlikte – kemiklerin birbirleri üzerinde serbestçe hareket etmesine izin vererek sürtünmeyi en aza indirir ve eklemlerde ağrısız hareket sağlar.
Glukozamin, eklem kıkırdağı ve sinovyal sıvının oluşumunda yer alan çeşitli kimyasal bileşiklerin oluşmasına yardımcı olur. Nitekim bilimsel çalışmalar, glukozamin takviyelerinin kıkırdak yıkımını önleyerek eklem dokusunu koruyabileceğini göstermektedir. 41 bisikletçide yapılan küçük bir çalışma, günlük 3 grama kadar glukozamin takviyesinin dizlerdeki kolajen yıkımını azalttığını bulmuştur.
Başka bir çalışmada, üç aylık bir süre boyunca günde 3 gram glukozamin ile tedavi edilen futbolcuların eklemlerinde kolajen yıkımının kolajen sentez belirteçlerine oranının önemli ölçüde azaldığını bulgulamıştır.
Dolayısıyla glukozamin, uygun eklem sağlığı için çok önemli olan dokuların geliştirilmesinde rol oynar. Araştırmalar, glukozamin takviyesi kullanmanın eklemleri hasardan koruyabileceğini göstermektedir.
Glukozamin takviyeleri sıklıkla çeşitli kemik ve eklem rahatsızlıklarını tedavi etmek için kullanılır. Bu madde osteoartrit, romatoid artrit ve osteoporoz ile ilişkili semptomları ve hastalık ilerlemesini tedavi etme potansiyeli açısından özel olarak incelenmiştir.
Birden fazla çalışma, günlük glukozamin sülfat takviyesi almanın eklem ağrısında önemli bir azalma, eklem boşluğunun korunması ve hastalığın ilerlemesinde genel olarak yavaşlama sağlayarak osteoartrit için etkili ve uzun süreli tedavi sunabileceğini göstermektedir.
Bazı çalışmalar, çeşitli glukozamin formlarıyla tedavi edilen farelerde romatoid artrit belirteçlerinin önemli ölçüde azaldığını göstermiştir. Ancak bu bulgunun aksine, insanlar üzerinde yapılan bir çalışma, glukozamin kullanımı ile romatoid artrit ilerlemesinde önemli değişiklik gözlenmemiştir. Bununla birlikte, çalışma katılımcıları semptomların önemli ölçüde iyileştirdiğini bildirmiştir.
Osteoporozlu farelerde yapılan bazı öncü araştırmalar, kemik gücünü artırmak için glukozamin kullanımının potansiyelini ortaya koymuştur. Sonuç olarak glukozamin, çeşitli kemik ve eklem rahatsızlıklarını tedavi etmek için sıklıkla kullanılsa da, etkileri hakkında daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Glukozamin, bileşik glikozaminoglikandaki bir eksiklikle ilişkili bir durum olan interstisyel sistit için bir tedavi olarak yaygın olarak desteklenmektedir.
Glukozamin bu bileşiğin öncüsü olduğundan, glukozamin takviyelerinin interstisyel sistiti yönetmeye yardımcı olabileceği teorize edilmiştir. Ancak, bu teoriyi destekleyecek güvenilir bilimsel bulgu yoktur.
İnterstisyel sistit gibi, inflamatuar bağırsak hastalığı (IBD), glikozaminoglikan eksikliği ile ilişkilidir. Birkaç araştırma, glukozaminin IBD’yi tedavi edebileceği fikrini desteklemektedir. Ayrıca, IBD’li farelerde yapılan bir çalışma, glukozamin takviyesinin iltihabı azaltabileceğini göstermiştir. Sonuç olarak, kesin sonuçlara varmak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Bazı uzmanlar glukozaminin multipl skleroz (MS) için etkili bir tedavi olabileceğini iddia etmektedir. Ancak, bu iddiayı destekleyici araştırmalar oldukça azdır.
Bir çalışma, MS için geleneksel tedavinin yanında glukozamin sülfat kullanmanın etkisini değerlendirmiş ve nüks oranı ile hastalığın ilerlemesi üzerinde önemli bir etki gözlenmemiştir.
Bazı erken araştırmalar, glukozamin sülfatın, retinadaki azaltılmış inflamasyon ve antioksidan etkiler yoluyla göz sağlığını destekleyebileceğini göstermektedir.
Ancak, küçük bir çalışma, aşırı glukozamin alımının glokomlu insanlara zarar verebileceğini belirlemiştir. Bu nedenle bir yargıya varmak mümkün değildir.
Tipik glukozamin dozu günde 1.500 mg’dır ve günde bir kere veya dozu bölerek bir kaç seferde kullanılabilir. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yayınlanan “Kısıtlı Maddeler Listesi“nde de 1500 mg/gün limiti bulunmaktadır.
Bilimsel çalışmalarda 3 yıla kadar takviyenin güvenli olduğu gösterilmiştir. Ancak Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından glukozamin içeren takviye edici gıdalar üzerine “Bu takviye edici gıdanın 3 aydan fazla kullanılması durumunda doktora danışılmalıdır” ifadesinin yazılması zorunludur. Bu nedenle 3 ay kullanımdan sonra bir süre ara verilmesi önerilir.
Glucosamine takviyesi aç veya tok olarak kullanılabilmesine rağmen, mideyi etkileyebileceğinden tok karna alınması önerilmektedir.
Çoğu insan için glukozamin zararları olan bir madde değildir. Bu nedenle glukozamin takviyeleri çoğu insan için güvenli kabul edilir. Ancak nadiren bazı yan etkiler oluşabilir. Olası glukozamin yan etkileri:
Tarım ve Orman Bakanlığı 18 yaş altı bireylerde glukozamin kullanımını yasaklamıştır. Bu nedenle glukozamin içeren takviyeler üzerinde “18 yaş altı bireylerde kullanılmaz” ifadesi yer almaktadır.
Hamilelik veya emzirme döneminde kullanımına ilişkin güvenliğini destekleyen kanıt bulunmadığından glukozamin kullanımı önerilmemektedir.
Glukozamin kabuklu deniz hayvanlarının kabuklarından elde edilebildiği için, kabuklu deniz ürünleri alerjisi olan kişilerde alerjik reaksiyona neden olabilir.
Varfarin etken maddeli bir ilaç kullananlar, glukozamin takviyesi kullanmadan önce doktoruna danışmalıdır.
Aşağıda belirtilen etken maddeleri içeren ilaçlar glukozamin ile birlikte kullanılırken dikkatli olunmalıdır.
Asetaminofen (Parasetamol) etken maddeli ilaçlar (Aferin, Gripin, Calpol, Minoset, Panadol, Excedrin, Tylenol): Glukozamin sülfat ve asetaminofenin birlikte alınması, hem takviyenin hem de ilacın etkinliğini azaltabilir.
Varfarin etken maddeli ilaçlar (Coumadin ve orfarin). Tek başına veya kondroitin takviyesi ile birlikte glukozamin alınması, kan sulandırıcı etkilerini artırabilir. Bu durum kanama riskini artırabilir.
Glukozamin ne işe yarar?
Glukozamin, vücutta doğal olarak bulunan bir aminoşekerdir. Eklem sağlığı için önemli bir bileşen olarak bilinir. Eklem kıkırdağının yapısını desteklemeye yardımcı olur ve eklemlerin daha sağlıklı ve esnek kalmasına katkı sağlar. Eklem kıkırdağı, kemiklerin birbirine sürtünmeden hareket etmesini sağlayan önemli bir yapıdır. Yaşlanma, eklem yaralanmaları ve eklem iltihaplanması gibi durumlar, glukozamin üretimini azaltabilir veya hasara uğratabilir. Bu nedenle, glukozamin takviyeleri, eklem sağlığını korumak ve eklem rahatsızlıklarını hafifletmek için kullanılır.
Glukozamin hangi besinlerde bulunur?
Karides, ıstakoz ve yengeç gibi kabuklu deniz canlıları, ilikli kemik suyu ve frenk üzümü ve mantar gibi bitkisel kaynaklarda doğal olarak bulunmaktadır. Ayrıca çeşitli mayalar kullanılarak laboratuvarda üretilebilmektedir.
Glukozamin hangi meyvelerde var?
Bitkisel kaynaklardan mantar ve frenk üzümünde bulunduğu bildirilmiştir.
Glukozamin zayıflatır mı?
Glukozamin takviyesinin vücut ağırlığını azaltmaya yardımcı olabileceğini gösteren önemli çalışmalar mevcut değildir.
Glukozamin kilo aldırır mı?
Glukozamin takviyesinin vücut ağırlığını arttırdığını gösteren önemli çalışmalar mevcut değildir.
Glukozamin hangi takviye edici gıdalar ile birlikte kullanılmalıdır?
Glukozaminin, kondroitin, MSM ve hyaluronik asit gibi takviyeler ile birlikte kullanılması, takviyelerin etkinliğini arttırmaktadır.
Bitkisel glukozamin olur mu?
Evet, bitkisel kaynaklı glukozamin takviyeleri bulunmaktadır.
Glukozamin böbreklere zarar verir mi?
Bu yönde herhangi bir bulgu yoktur.
Glukozamin boy uzatır mı?
Bu yönde herhangi bir bulgu yoktur.
Glukozamin çarpıntı yapar mı?
Nadiren çarpıntı ve göğüste ağrı gibi yan etkiler yapabilir.
Şeker hastaları glukozamin kullanabilir mi?
Glukozamin, diyabetli insanlar için güvenli kabul edilmektedir.
Glukozamin şekeri yükseltir mi?
Bazı erken araştırmalar, glukozaminin diyabetli kişilerde kan şekerini yükseltebileceğini öne sürmüştür. Ancak daha yeni ve daha güvenilir araştırmalar, glukozaminin tip 2 diyabetli kişilerde kan şekeri ve insülin düzeyini etkilemediğini göstermiştir. Glukozamin, diyabetli insanlar için güvenli kabul edilmektedir.
Glukozamin eksikliği belirtileri nelerdir?
Glukozamin eksikliği en sık yaşlanma ile birlikte ortaya çıkar. Yaşlandıkça, eklemlerimizdeki glukozamin gibi temel besinleri içeren sıvı azalırve incelir. Glukozamin eksikliği, rahatsız edici ağrı ve sızılara, eklem sertliğine ve hareketsizliğe ve artan iltihaplanmaya neden olabilir.
Glukozamin eksikliği yaşayan bireyler genellikle şu semptomları gözler:
Glukozamin kaç yaşında kullanılır?
Ülkemizde geçerli yasal mebzuat gereği 18 yaş ve üstü bireyler için uygundur.
Glukozamin gut hastalarını nasıl etkiler?
Glukozamin takviyesi kullanmanın gut üzerinde iyi ya da kötü herhangi bir etkisi olması muhtemel değildir.
Gut, eklemlerde ani, şiddetli, ağrı, kızarıklık ve hassasiyet nöbetleri ile karakterize bir artrit (kireçlenme) şeklidir. Gut, bir eklemde ürik asit kristallerinin birikmesinden kaynaklanır. Ürik asit, insan vücudu, kabuklu deniz ürünleri ve organ etleri de dahil olmak üzere belirli gıdalarda doğal olarak bulunan maddeler olan pürinlerin parçalanmasından oluşan atık bir üründür.
Tipik olarak, glukozamin kimyasal olarak veya kabuklu deniz hayvanlarının dış kabuklarından (dış iskeletlerinden) üretilmektedir. Bu nedenle pürin içermediğinden, ürik asit düzeylerini artırması veya gut semptomlarını ağırlaştırması olası değildir. Aynı şekilde, glukozamin gutu önlemeye veya tedavi etmeye yardımcı olduğuna dair klinik bir bulgu yoktur.
Glukozamin zararları nelerdir
Çoğu insan için glukozamin zararları olan bir madde değildir. Bu nedenle glukozamin takviyeleri çoğu insan için güvenli kabul edilir. Ancak nadiren bazı yan etkiler oluşabilir. Olası glukozamin yan etkileri:
Bu yorumlar çeşitli pazaryerlerinde rastgele seçilmiş glukozamin ürünleri için yapılmış glukozamin kullananlarının yorumlarıdır.
İnstagram hesabımızı takip ederek güncel bilgilere ulaşabilirsiniz.
Kişisel verileriniz, hizmetlerimizin daha iyi bir şekilde sunulması için mevzuata uygun bir şekilde toplanıp işlenir. Detaylı bilgi almak için Gizlilik Politikası'nı inceleyebilirsiniz.